COMITIS CARMINA PICI MIRANDULENSIS
Si qua meis, ut lector erunt, errata libellis
offendent aures indiciumque tuum,
si nec in exculto nitor est aut gratia versu,
nec varium multo flore virescit opus,
si rude, nec dignum domini quod scrinia linquat,
et iactet merita laurea serta coma :
sunt mihi quae venim quovis sub iudice praestent,
ut prorsus culpa non sine laude vacem.
utque ego praeteream, quod nec vitalibus ulla
docta soporatis repserit umbra meis,
nec dederit mihi Musa cavae sub vallibus Ascrae
cingere odorata nobile fronte caput.
quae raucum nostrae stridorem excuset avenae,
inter stagnatas patria languet aquas.
illa leves nugas docuit, calamoque palustri
vix tulits haec possent qualiacumque cani.
quippe nec illa sacras lauros nec Bacchica novit
serta nec Aoniis flumina pota deis.
vix dedit e corylo tenues umbrare capillos,
limosisque sitim pellere gurgitibus.
quod si etiam bifidi vocali in vertice montis
esem laurigeras propter adultus aquas,
si gravidum multo gestassem numine pectus
oreque lusisset Calliopea meo
non suffecisset coeptis mea grandibus aetas,
illa est censoris digna favore sui.
pene puer quaecunque legis mea carmina lusi,
quando fuit nostro nullus in ore pilus.
necdum bis denas, haec cum sint edita, messes
attigeram, tenerae debile mentis opus.
prima papavereis repleta humoribus aetas
plurima inexperto noscere corde nequit.
nec nisi corporea sit docte exercita in umbra
mens de Letheis excita surgit aquis.
illa sub ingressu latebrosi obtunditur antri,
labitur unde rudi caeca iuventa pede.
inque dies fit clara magis crescentibus annis
antiquae incipiens plus meminisse domus.
et gemina attollens esse feliciter ala
exul adhuc patrias advolat illa plagas
cognatosque polos aequaleque sydus oberrat,
nec mortale sua compede carcer obest.
qui luteam effringit molem moribundaque membra
opprimit et propria sub ditione tenet.
at mihi contigerat nondum haec victoria, nondum
nostra gravi fuerant corda animata deo.
sub molli primae nabam rudis amne iuventae
atque hisdem pariter nunc quoque versor aquis.
adde (quod et venia dignum est) pars temporis huius
utilior Phoebo sub graviore fuit.
hanc studiis servire suis Sophia alta coegit,
iudicio cunctis anteferenda meo.
nec nisi mens reliquis iam lassa horroribus ibat
in campos, Erato desidiosa, tuos,
cum nimis a rigidis languescens otia chartis
grata faticato quaereret ingenio
at nostrae quaecunque magis valuere lucernae,
versarunt Stagyri nil nisi dicta senis,
et quid Sicaniae sensit telluris alumnus,
et quid inexplicitus sensit Anaxagoras
atque alii quoscunque tiluit foecunda vetustas,
sive ea Graia fuit, sive Latina fuit.
hoc studium semper nobis preciosus, idque
quod fuit una mihi nunc quoque cura manet.
est cura abstrusas rerum cognoscere causas
cum veri hoc unum sit sapientis opus.
et modo pugnantes pacis sub foedera sectas
ducere, et ancipites dissolvisse dolos,
et mode quae brevior quisquam collegit in arctum
effusa in plures explicuisse modos.
quaae fuerint tabti meditor primordia mundi.
quis faber, aut quaenam subdita materies.
Iapetionades spirarit in aethera limo,
an magis in veris Iuppiter Elysijis,
machina in aeternum victura sit, anne aliquando
artificis nutu dissolvenda sui,
quo pacto natura creet, quo cuncta resolvat,
praescripti leges ordinis unde datae,
quodlibet ut ceto de semine gignitur, utque
fit nihil ex nihilo, nil redit in nihilum.
contemplor, quo massa rudis formetur ab actu,
gignendis rebus commoda materies,
ut sit pene nihil,fieri tamen omnia possit,
ut sit foemineo mobilis ingenio,
ut multis lassata viris, satiata nec illa
appetat antiquos pellere, habere novos.
solane frigescat, pariterque calescere passit,
an quod natura constat utrauqe simul.
nunc rata fatalis perscrutuor foedera coeli,
nunc, avidos fugiat num levis umbra rogos.
horrendumne aliquod regnum tellure sub ima
sit ne aliquis nigro sub Phlegethonte deus.
saeviat an viridi crines impexa colubro
Tisyphone, an latret Cerberus ante fores.
detur an incisas iterum revivere cupressus
et liceat Stygii bis vada nare lacus.
an tristes prohibere fabas pascique polenta
Troianum fas sit credere Panthoidem.
an summus pater ille deum convolvat eadem
sydera, qua torquet tela trisculca manu.
quie coelum impellat, quo impulsu, quidve perennem
vim motus nunquam deficientis agat,
cur Venus in medio niteat, curaetheris udum
roscida possideat Cynthia vestibulum.
cur varii Zephyro flores spirante resurgant,
vernantem et viridis velet amictus humum.
sylvifragis Boreas flabris cur concita quasset
aequora, cur pluvias humidus Auster agat.
quale sit id, cuius metitur palma fluentes
motus et stabiles irrequieta moras
perpetuumque virens rabido terrestria morsu
rodit et hic nostrum nil sinit esse diu;
et cum letifera passim omnia nube recondat,
non exoranda praecipita rota.
nif fore dat semper, semperve fuisse nec unquam est,
ante fuit semper, post quoque semper erit.
haec et plura simul levibus non apta Camoenis
evigilo, hoc noster pulvere gaudet equus.
hoc praeter quicquid, praeter spem contigit illud,
id natura mihi, non mihi cura dedit.
| Mirandola | Neo-Latin | The Latin Library | The Classics Page |