LIBER PONTIFICALIS
(Late 6th century A.D.?)
Beatissimo papae Damaso Hieronimus.
Gloriam sanctitatis tuae nostra humilitas deprecatur ut secundum apostolicae sedis quam cognouimus gubernari per tuam sanctitatem, hoc curui precamur ut actus gestorum a beati Petri apostoli principatum usque ad uestra tempora, quae gesta sunt in sedem tuam, nobis per ordinem pacis enarrare digneris ; quatenus nostra humilitas sentire cognoscat, qui meruit de episcoporum supradictae sanctae sedis martyrio coronari, uel qui contra canones apostolorum excessisse cognoscitur. Ora pro nobis, beatissimae papa.
Damasus episcopus urbis Romae Hieronimo presbitero.
Gaudet Ecclesia tuo fonte iam satiata et amplius sitit curiositas temporum sacerdotalis ut quod dignum est cognoscatur et quod indignum respuatur. Tamen quod gestum est, quod potuimus repperire, nostrae sedis studium ad tuam caritatem gaudentes direximus. Ora pro nobis ad sanctam Resurrectionem, frater et conpresbiter. Vale in Christo Deo domino nostro. Data X kal. Iunias. Accepta VI kl. Oct. Missa de Roma Hierusolima.
I. PETRVS
1 Beatus Petrus, apostolus et princeps apostolorum, Antiochenus, filius Iohannis, prouinciae Gallileae, uico Bethsaida, frater Andreae, primum sedit cathedram episcopatus in Antiochia annos VII. Hic Petrus ingressus in urbe Roma, Nerone Caesare, ibique sedit cathedram episcopatus ann. XXV m. II d. III. Fuit autem temporibus Tiberii Cesaris et Gaii et Tiberii Claudi et Neronis. 2 Hic scripsit duas epistulas, quae catholicae nominantur, et euangelium Marci, quia Marcus auditor eius fuit et filius de baptismo ; post, omnem quattuor euangeliorum fontem, quae ad interrogationem et testimonio eius, hoc est Petri, firmatae sunt, dum alius grece, alius hebraice, alius latine consonent, tamen eius testimonio sunt firmatae.
3 Hic ordinauit duos episcopos, Linum et Cletum, qui praesentaliter omne ministerium sacerdotale in urbe Roma populo uel superuenientium exhiberent ; beatus autem Petrus ad orationem et praedicationem, populum erudiens, uacabat. 4 Hic cum Simone mago multas disputationes habuit, tam ante Neronem imperatorem quam ante populum ; ut quos beatus Petrus ad fidem Christi adgregabat, ille per magias et deceptiones segregabat. Et cum diutius altercarent, Simon diuino nutu interemptus est. 5 Hic beatum Clementem episcopum consecrauit, eique cathedram uel ecclesiam omnem disponendam commisit, dicens : « Sicut mihi gubernandi tradita est a domino meo Iesu Christo potestas ligandi soluendique, ita et ego tibi committo ut ordinans dispositores diuersarum causarum, per quos actus ecclesiasticus profligetur, et tu minime in curis saeculi deditus repperiaris ; sed solummodo ad orationem et praedicare populo uacare stude. »
6 Post hanc dispositionem martyrio cum Paulo coronatur, post passionem Domini anno XXXVIII. Qui sepultus est uia Aurelia, in templum Apollinis, iuxta locum ubi crucifixus est, iuxta palatium Neronianum, in Vaticanum, iuxta territurium Triumphalem, III kal. Iul. Hic fecit ordinationes per mens. Decemb., episcopos III presbiteros X diaconos VII.
II. LINVS
1 Linus, natione Italus, regionis Tusciae, patre Herculano, sedit ann. XI m. III d. XII. Fuit autem temporibus Neronis, a consulato Saturnini et Scipionis (56) usque ad Capitone et Rufo consulibus (67). Martyrio coronatur. 2 Hic ex praecepto beati Petri constituit ut mulier in ecclesia uelato capite introiret. Hic fecit ordinationes II, episcopos XV, presbiteros XVIII. Qui sepultus est iuxta corpus beati Petri, in Vaticano, sub die VIIII kal. Octubris.
III. CLETVS
1 Cletus, natione Romanus, de regione Vico Patricii, patre Aemiliano, sedit ann. XII m. I d. XI. Fuit autem temporibus Vespasiani et Titi, a consulatu Vespasiano VII et Domitiano V (77) usque ad Domitiano VIIII et Rufo consulibus (83). Martyrio coronatur. 2 Hic ex praecepto beati Petri XXV presbiteros ordinauit in urbe Roma. Qui etiam sepultus est iuxta corpus beati Petri, in Vaticanum, VI kal. Mai. Et cessauit episcopatus dies XX.
IV. CLEMENS
1 Clemens, natione Romanus, de regione Celiomonte, ex patre Faustino, sedit ann. VIIII m. II d. X. Fuit autem temporibus Galbae et Vespasiani, a consulatu Tragali et Italici (68) usque ad Vespasiano VIIII et Tito (76). Hic dum multos libros zelo fidei christianae religionis adscriberet, martyrio coronatur. 2 Hic fecit VII regiones, diuidit notariis fidelibus ecclesiae, qui gestas martyrum sollicite et curiose, unusquisque per regionem suam, diligenter perquireret. 3 Hic fecit duas epistolas quae catholicae nominantur. Hic ex praecepto beati Petri suscepit ecclesiae pontificatum gubernandi, sicut ei fuerat a domino Iesu Christo cathedra tradita uel commissa ; tamen in epistola quae ad Iacobum scripta est, qualiter ei a beato Petro commissa est ecclesia repperies. Ideo propterea Linus et Cletus ante eum conscribuntur, eo quod ab ipso principe apostolorum ad ministerium sacerdotale exhibendum sunt episcopi ordinati. 4 Hic fecit ordinationes duas per mens. Decemb., presbiteros X, diaconos II ; episcopos per diuersa loca XV. Obiit martyr Traiano III. Qui etiam sepultus est in Grecias VIII kal. Decemb. Et cessauit episcopatus dies XXI.
V. ANACLETVS
1 Aneclitus, natione Grecus, de Athenis, ex patre Antiocho, sedit ann. VIIII m. II d. X. Fuit autem temporibus Domitiani, a consulatu Domitiano X et Sabino (84) usque ad Domitiano XVII et Clemente consulibus (95). 2 Hic memoriam beati Petri construxit et conposuit, dum presbiter factus fuisset a beato Petro, seu alia loca ubi episcopi reconderentur sepulturae ; ubi tamen et ipse sepultus est, iuxta corpus beati Petri, III id. Iulias. 3 Hic fecit ordinationes II per mens. Decemb., presbiteros V, diaconos III ; episcopos per diuersa loca numero VI. Et cessauit episcopatus dies XIII.
VI. EVARISTVS
1 Euuaristus, natione Grecus, ex patre Iudaeo nomine Iuda, de ciuitate Bethleem, sedit ann. VIIII m. X d. II. Fuit autem temporibus Domitiani et Neruae Traiani, a consulatu Valentis et Veteris (96) usque ad Gallo et Bradua consulibus (108). Martyrio coronatur. 2 Hic titulos in urbe Roma diuidit presbiteris et VII diaconos ordinauit qui custodirent episcopum praedicantem, propter stilum ueritatis. 3 Hic fecit ordinationes III per mens. Decemb., presbiteros XVII, diaconos II ; episcopos per diuersa loca XV. Qui etiam sepultus est iuxta corpus beati Petri, in Vaticanum, VI kal. Nouemb. Et cessauit episcopatus dies XVIIII.
VII. ALEXANDER
1 Alexander, natione Romanus, ex patre Alexandro, de regione Caput tauri, sedit ann. X m. VII d. II. Fuit autem temporibus Traiani, usque Heliano et Vetere (116). 2 Hic passionem Domini miscuit in praedicatione sacerdotum, quando missae celebrantur. Martyrio coronatur, et cum eo Euentius presbiter et Theodolus diaconus. Hic constituit aquam sparsionis cum sale benedici in habitaculis hominum. 3 Hic fecit ordinationes III per mens. Decemb., presbiteros VI, diaconos II ; episcopos per diuersa loca numero V. Qui etiam sepultus est uia Numentana, ubi decollatus est, ab urbe Roma non longe, miliario VII, V nonas Mai. Et cessauit episcopatus dies XXXV.
VIII. XYSTVS
1 Xystus, natione Romanus, ex patre Pastore, de regione Via Lata, sedit ann. X m. II d. I. Fuit autem temporibus Adriani, usque ad Vero et Anniculo (126). Martyrio coronatur. 2 Hic constituit ut ministeria sacrata non tangerentur, nisi a ministris. Hic constituit ut quicumque episcoporum euocatus fuisset ad sedem apostolicam, rediens ad parrociam suam non susciperetur, nisi cum litteras sedis apostolicae, salutationis plebi, quod est formatam. † 3 Hic fecit ordinationes III per mens. Decemb., presbiteros XI, diaconos IIII ; episcopos per diuersa loca numero IIII. Qui etiam sepultus est iuxta corpus beati Petri, in Vaticanum, III non. April. Et cessauit episcopatus menses II.
† Hic constituit ut intra actionem, sacerdos incipiens populo hymnum decantare : « Sanctus, sanctus, sanctus, Dominus Deus Sabahot », et cetera.
IX. TELESPHORVS
1 Thelesphorus, natione Grecus, ex anachorita, sedit ann. XI m. III d. XXI. Fuit autem temporibus Antonini et Marci. 2 Hic constituit ut septem ebdomadas ante Pascha ieiunium celebraretur, et natalem Domini noctu missas celebrarentur : nam omni tempore, ante horae tertiae cursum nullus praesumeret missas celebrare, qua hora Dominus noster ascendit crucem ; et ante sacrificium hymnus diceretur angelicus, hoc est : « Gloria in excelsis Deo ». Martyrio coronatur. 3 Qui uero sepultus est iuxta corpus beati Petri, in Vaticanum, IIII non. Ianuar. Hic fecit ordinationes IIII per mens. Decemb., presbiteros XII, diaconos VIII ; episcopos per diuersa loca XIII. Et cessauit episcopatus dies VII.
X. YGINVS
1 Yginus, natione Grecus, ex philosopho, de Athenis, cuius genealogia non inueni, sedit ann. IIII m. III d. IIII. Fuit autem temporibus Veri et Marci, a consulatu Magni et Camerini (138) usque ad Orfito et Prisco (149). 2 Hic clerum conposuit et distribuit gradus. Hic fecit ordinationes III per mens. Decemb., presbiteros XV, diaconos V ; episcopos per diuersa loca VI. Qui etiam sepultus est iuxta corpus beati Petri, in Vaticanum, III id. Ianuar. Et cessauit episcopatus dies III.
XI. PIVS
1 Pius, natione Italus, ex patre Rufino, frater Pastoris, de ciuitate Aquilegia, sedit ann. XVIIII m. IIII d. III. Fuit autem temporibus Antonini Pii, a consolatu Clari et Seueri (146). 2 Sub huius episcopatum Hermis librum scripsit in quo mandatum continet quod ei praecepit angelus Domini, cum uenit ad eum in habitu pastoris ; et praecepit ei ut Paschae die dominico celebraretur. 3 Hic constituit hereticum uenientem ex Iudaeorum herese suscipi et baptizari ; et constitutum de ecclesia fecit. † 5 Hic fecit ordinationes V per mens. Decemb., presbiteros XVIIII, diaconos XXI ; episcopos per diuersa loca numero XII. Qui etiam sepultus est iuxta corpus beati Petri, in Vaticanum, V id. Iul. Et cessauit episcopatus dies XIIII.
† 4 Hic ex rogatu beate Praxedis dedicauit aecclesiam thermas Nouati, in uico Patricii, in honore sororis sue sanctae Potentianae, ubi et multa dona obtulit ; ubi sepius sacrificium Domino offerens ministrabat. Inmo et fontem baptismi construi fecit, manus suas benedixit et consecrauit ; et multos uenientes ad fidem baptizauit in nomine Trinitatis.
XII. ANICETVS
1 Anicitus, natione Syrus, ex patre Iohanne, de uico Humisa, sedit ann. XI m. IIII d. III. Fuit autem temporibus Seueri et Marci, a consulatu Gallicani et Veteris (150) usque ad Praesente et Rufino (153). 2 Hic constituit ut clerus comam non nutriret, secundum praeceptum apostoli. Hic fecit ordinationes V per mens. Decemb., presbiteros XVIIII, diaconos IIII ; episcopos per diuersa loca numero VIIII. Qui etiam obiit martyr et sepultus est in cymiterio Calisti XII kal. Mai. Et cessauit episcopatus dies XVII.
XIII. SOTER
1 Soter, natione Campanus, ex patre Concordio, de ciuitate Fundis, sedit ann. VIIII m. VI d. XXI. Fuit autem temporibus Seueri, a consulatu Rustici et Aquilini (162) usque ad Cetego et Claro (170). 2 Hic constituit ut nullus monachus pallam sacratam contingeret, nec incensum poneret in sanctam ecclesiam. 3 Hic fecit ordinationes III per mens. Decemb., presbiteros XVIII, diaconos VIIII ; episcopos per diuersa loca numero XI. Qui etiam sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia, X kal. Mai. Et cessauit episcopatus dies XXI.
XIV. ELEVTHERIVS
1 Eleuther, natione Grecus, ex patre Habundio, de oppido Nicopoli, sedit ann. XV m. III d. II. Fuit autem temporibus Antonini et Commodi, usque Paterno et Bradua (185). 2 Hic accepit epistula a Lucio, Brittanio rege, ut christianus efficeretur per eius mandatum. Et hoc iterum firmauit, ut nulla esca a Christianis repudiaretur, maxime fidelibus, quod Deus creauit, quae tamen rationalis et humana est. 3 Hic fecit ordinationes III per mens. Decemb., presbiteros XII, diaconos VIII ; episcopos per diuersa loca numero XV. Qui etiam sepultus est iuxta corpus beati Petri, in Vaticano, VIIII kal. Iun. Et cessauit episcopatus dies XV.
XV. VICTOR
1 Victor, natione Afer, ex patre Felice, sedit ann. X m. II d. X. Fuit autem temporibus Cesaris, a consulatu Commodi II et Grauione (186) usque ad Laterano et Rufino (197). 2 Hic constituit ut sanctum Pascha die dominico celebraretur, sicut Eleuther. Hic fecit sequentes cleros. Martyrio coronatur. Et constituit ut, necessitate faciente, ut ubiubi inuentus fuisset, siue in flumine, siue in mari, siue in fontibus, tantum christiano confessione credulitatis clarificata, quicumque hominum ex gentile ueniens ut baptizaretur. 4 Hic fecit ordinationes II per mens. Decemb., presbiteros IIII, diaconos VII ; episcopos per diuersa loca XII. 3 Hic fecit constitutum ad interrogationem sacerdotum de circulo Paschae [ut dominico Paschae], cum presbiteris et episcopis factam conlationem et arcessito Theophilo, episcopo Alexandriae, facta congregatione, ut a XIIII luna primi mensis usque ad XXI, diem dominicum, custodiatur sanctum Pascha. Hic sepultus est iuxta corpus beati Petri apostoli, in Vaticano, V kal. Aug. Et cessauit episcopatus dies XII.
XVI. ZEPHYRINVS
1 Zepherinus, natione Romanus, ex patre Habundio, sedit ann. VIII m. VII d. X. Fuit autem temporibus Antonini et Seueri, a consulatu Saturnini et Gallicani (198) usque Praesente et Stricato consulibus (217). 2 Hic constituit praesentia omnibus clericis et laicis fidelibus, siue clericus, siue leuita, siue sacerdos ordinaretur. Et fecit constitutum de ecclesia, et patenas uitreas ante sacerdotes in ecclesia, et ministros supportantes, donec episcopus missas celebraret, ante se sacerdotes adstantes, sic missae celebrarentur ; excepto quod ius episcopi interest tantum, clerus sustineret omnibus praesentes ; ex ea consecratione de manu episcopi iam coronam consecratam acciperet presbiter tradendam populo. 3 Hic fecit ordinationes IIII per mens. Decemb., presbiteros XIIII, diaconos VII ; episcopos per diuersa loca numero XIII. Qui etiam sepultus est in cymiterio suo, iuxta cymiterium Calisti, uia Appia, VIII kal. Septemb. Et cessauit episcopatus dies VI.
XVII. CALLISTVS
1 Calistus, natione Romanus, ex patre Domitio, de regione Vrberauennantium, sedit ann. VI m. II d. X. Fuit autem temporibus Macrini et Theodoliobolli, a consulatu Antonini (218) et Alexandri (222). Hic martyrio coronatur. 2 Hic constituit ieiunium die sabbati ter in anno fieri, frumenti, uini et olei, secundum prophetiam. Hic fecit basilicam trans Tiberim. 3 Hic fecit ordinationes V per mens. Decemb., presbiteros XVI, diaconos IIII ; episcopos per diuersa loca numero VIII. 4 Qui etiam sepultus est in cymiterio Calepodi, uia Aurelia, miliario III, prid. id. Octob. Qui fecit alium cymiterium uia Appia, ubi multi sacerdotes et martyres requiescunt, qui appellatur usque in hodiernum diem cymiterium Calisti. Et cessauit episcopatus dies XVI.
XVIII. VRBANVS
1 Vrbanus, natione Romanus, ex patre Pontiano, sedit ann. IIII m. X d. XII. 2 Hic fecit ministeria sacrata omnia argentea et patenas argenteas XXV posuit. 3 Qui etiam clare confessor temporibus Dioclitiani. Hic sua traditione multos conuertit ad baptismum et credulitatem, etiam et Valerianum nobilissimum uirum, sponsum sanctae Caeciliae, quos etiam usque ad martyrii palmam perduxit ; et per eius monita multi martyrio coronati sunt. 4 Hic fecit ordinationes V per mens. Decemb., presbiteros XVIIII, diaconos VII ; episcopos per diuersa loca numero VIII. Qui etiam sepultus est in cymiterio Praetextati, uia Appia, quem sepeliuit beatus Tiburtius, XIIII kal. Iun. Et cessauit episcopatus dies XXX.
XVIIII. PONTIANVS (230-235)
1 Pontianus, natione Romanus, ex patre Calpurnio, sedit ann. VIIII m. V d. II. Martyrio coronatur. Fuit autem temporibus Alexandri, a consulatu Pompeiani et Peliniani (231). 2 Eodem tempore Pontianus episcopus et Yppolitus presbiter exilio sunt deportati ab Alexandro in Sardinia insula Bucina, Seuero et Quintiano consulibus (235). In eadem insula adflictus, maceratus fustibus, defunctus est III kal. Nouemb. et in eius locum ordinatus est Antheros XI kal. Decemb. 3 Hic fecit ordinationes II per mens. Decemb., presbiteros VI, diaconos V ; episcopos per diuersa loca numero VI. Quem beatus Fabianus adduxit cum clero per nauem et sepeliuit in cymiterio Calisti, uia Appia. Et cessauit episcopatus dies X.
XX. ANTEROS (235-236)
1 Anteros, natione Grecus, ex patre Romulo, sedit ann. XII m. I d. XII. Martyrio coronatur temporibus Maximini et Africani conss. (236). 2 Hic gestas martyrum diligenter a notariis exquisiuit et in ecclesia recondit, propter quodam Maximino presbitero qui martyrio coronatus est. 3 Hic fecit unum episcopum in ciuitate Fundis Campaniae per mens. Decemb. Qui etiam sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia, III non. Ianuar. Et cessauit episcopatum dies XIII.
XXI. FABIANVS (236-250)
1 Fabianus, natione Romanus, ex patre Fabio, sedit ann. XIIII m. XI d. XI. Martyrio coronatur. Fuit autem temporibus Maximi et Africani (236) usque ad Decio II et Quadrato (250), et passus est XIIII kal. Febr. 2 Hic regiones diuidit diaconibus et fecit VII subdiaconos qui VII notariis inminerent, ut gestas martyrum in integro fideliter colligerent, et multas fabricas per cymiteria fieri praecepit. 3 Et post passionem eius Moyses et Maximus presbyteri et Nicostratus diaconus conprehensi sunt et in carcerem missi sunt. 4 Eodem tempore superuenit Nouatus ex Africa et separauit de ecclesia Nouatianum et quosdam confessores postquam Moyses in carcere defunctus est, qui fuit ibi menses XI ; et sic multi Christiani fugierunt. 5 Hic fecit ordinationes V per mens. Decemb., presbiteros XXII, diaconos VII ; episcopos per diuersa loca XI. Qui etiam sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia, XIIII kal. Febr. Et cessauit episcopatus dies VII.
XXII. CORNELIVS (251-253)
1 Cornelius, natione Romanus, ex patre Castino, sedit ann. II m. II d. III. Martyrio coronatur. 2 Sub huius episcopatu Nouatus Nouatianum extra ecclesiam ordinauit et Africa Nicostratum. Hoc factum, confessores qui se a Cornelio separauerunt cum Maximo presbitero qui cum Moysen fuit, ad ecclesiam sunt reuersi et facti sunt confessores fideles. 3 Post hoc Cornelius episcopus Centumcellis pulsus est et ibidem scriptam epistolam de sua confirmatione missam accepit a Cypriano, quam Cyprianus in carcerem scripsit, et de Celerino lectore.
3 Hic temporibus suis, rogatus a quodam matrona Lucina, corpora apostolorum beati Petri et Pauli de Catacumbas leuauit noctu : primum quidem corpus beati Pauli accepto beata Lucina posuit in praedio suo, uia Ostense, iuxta locum ubi decollatus est ; beati Petri accepit corpus beatus Cornelius episcopus et posuit iuxta locum ubi crucifixus est, inter corpora sanctorum episcoporum, in templum Apollinis, in monte Aureum, in Vaticanum palatii Neronis, III kal. Iul.
5 Post hoc ambulauit noctu Centumcellis. Eodem tempore audiuit Decius eo quod epistulam accepisset a beato Cypriano, Cartaginensi episcopo. Misit Centumcellis et exhibuit beatum Cornelium episcopum, quem tamen iussit praesentari sibi in Tellude, noctu, ante templum Palladis. Quem ita adgreditur, dicens : « Sic definisti, ut nec deos consideres, nec praecepta maiorum nec nostras minas timeas, ut contra rempublicam litteras accipias et dirigas ? » Cornelius episcopus respondit, dicens : « Ego de corona Domini litteras accepi, non contra rempublicam, sed magis animas redimendas. » 6 Tunc Decius, iracundia plenus, iussit os beati Corneli cum plumbatis caedi et praecepit duci eum ad templum Martis ut adoraret ; quod si non fecerit, dicens capite truncari. Hoc autem factum est. Qui etiam decollatus est in locum supradictum et martyr effectus est. Cuius corpus noctu collegit beata Lucina et sepeliuit in crypta iuxta cymiterium Calesti, uia Appia, in praedio suo, XVIII kal. Oct. 7 Et cessauit episcopatus dies LXVI.
XXIII. LVCIVS (253-254)
1 Lucius, natione Romanus, ex patre Purfurio, sedit ann. III m. III d. III. Martyrio coronatur. Fuit autem temporibus Galli et Volusiani (252) usque ad Valeriano III et Gallicano (255). 2 Hic in exilio fuit ; postea nutu Dei incolumis ad ecclesiam reuersus est. 3 Hic praecepit ut duo presbiteri et tres diaconi in omni loco episcopum non desererent, propter testimonium ecclesiasticum. Qui etiam a Valeriano capite truncatus est III non. Mart. 4 Hic potestatem dedit omni ecclesiae Stephano archidiacono suo, dum ad passionem pergeret. 5 Hic fecit ordinationes II per mens. Decemb., presbiteros IIII, diaconos IIII ; episcopos per diuersa loca numero VII. Qui etiam sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia, VIII kal. Sept. Et cessauit episcopatus dies XXXV.
XXIIII. STEPHANVS (254-257)
1 Stephanus, natione Romanus, ex patre Iobio, sedit ann. VII m. V d. II. Martyrio coronatur. Fuit autem temporibus Valeriani et Gallicani et Maximi usque ad Valeriano III et Gallicano II (255). † 3 Hic constituit sacerdotes et leuitas ut uestes sacratas in usu cottidiano non uti, nisi in ecclesia. 4 Hic fecit ordinationes II per mens. Decemb., presbiteros VI, diaconos V ; episcopos per diuersa loca numero III. Qui etiam sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia, IIII non. Aug. Et cessauit episcopatus dies XXII.
† 2 Suis temporibus exilio est deportatus, postea nutu Dei reuersus est ad ecclesiam incolomis. Et post dies XXXIIII tentus a Maximiano missus est in carcerem cum nouem presbiteris et II episcopis, Honorium et Castum, et III diac., Xistum, Dionisium et Gaium. Ibidem in carcerem ad arcum Stellae fecit synodo et omnia uasa aecclesiae archidiacono suo Xysto in potestatem dedit uel arcam pecuniae ; et post dies VI exiens sub custodia ipse sig capite truncatus est.
XXV. XYSTUS (257-258)
1 Xystus, natione Grecus, ex philosopho, sedit ann. I m. X d. XXIII. Martyrio coronatur. Fuit autem temporibus Valeriani et Decii, quo tempore fuit maxima persecutio. 2 Eodem tempore hic conprehensus a Valeriano et ductus ut sacrificaret demoniis. Qui contempsit praecepta Valeriani ; capite truncatus est, et cum eo alii sex diaconi, Felicissimus et Agapitus, Ianuarius, Magnus, Vincentius et Stephanus, sub die VIII id. Aug. Et presbiteri praefuerunt a consulatu Maximo et Grauione secundo (255) usque Tusco et Basso (258), a consulatu Tusci et Bassi usque XIII kal. Aug., quo tempore seuissima persecutio urguebatur sub Decio. 3 Et post passionem beati Xysti, post tertia die, passus est beatus Laurentius eius archidiaconus IIII id. Aug. et subdiaconus Claudius et Seuerus presbiter et Crescentius lector et Romanus ostiarius. 4 Hic fecit ordinationes II per mens. Decemb., presbiteros IIII, diaconos VII ; episcopos per diuersa loca II. Qui uero sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia ; nam VI diacones supradicti sepulti sunt in cymiterio Praetextati, uia Appia ; supradictus autem beatus Laurentius in cymiterio Cyriaces, in agrum Veranum, in crypta, cum aliis martyribus. Et cessauit episcopatus dies XXXV.
XXVI. DIONYSIVS (259-268)
1 Dionisius, ex monacho, cuius generationem non potuimus repperire, sedit ann. VI m. II d. IIII. Fuit autem temporibus Gallieni, ex die XI kal. Aug. Emiliano et Basso consulibus (259) usque in die VII kal. Ianuar., a consulatu Claudii et Paterni (269). 2 Hic presbiteris ecclesias dedit et cymiteria et parrocias diocesis constituit. 3 Hic fecit ordinationes II per mens. Decemb., presbiteros XII, diaconos VI ; episcopos VII per diuersa loca numero VIII. Qui etiam sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia, VI kal. Ianuar. Et cessauit episcopatus dies V.
XXVII. FELIX (269-274)
1 Felix, natione Romanus, ex patre Constantio, sedit ann. IIII m. III d. XXV. Martyrio coronatur. Fuit autem temporibus Claudii et Aureliani, a consulatu Claudii et Paterni (269) usque ad consulatu Aureliani et Capitulini (274). 2 Hic constituit supra memorias martyrum missas celebrare. Hic fecit ordinationes II per mens. Decemb., presbiteros VIIII, diaconos V ; episcopos per diuersa loca numero V. 3 Hic fecit basilicam in uia Aurelia, ubi et sepultus est, III kal. Iunias, miliario ab urbe Roma II. Et cessauit episcopatus dies V.
XXVIII. EVTYCHIANVS (275-283)
1 Eutycianus, natione Tuscus, ex patre Marino, sedit ann. I m. I d. I. Fuit autem temporibus Aureliani, a consulatu Aureliano III et Marcellino (275) usque in die idus Decemb. Caro II et Carino cons. (283). Hic constituit ut fruges super altare tantum fabae et uuae benedici. 2 Hic temporibus suis per diuersa loca CCCXLII martyres manus suas sepeliuit. Qui et constituit ut quicumque de fidelium martyrem sepeliret, sine dalmaticam aut colobium purpuratum nulla ratione sepeliret, quod tamen usque ad notitiam sibi deuulgaretur. 3 Hic fecit ordinationes V per mens. Decemb., presbiteros XIIII, diaconos V ; episcopos per diuersa loca numero VIIII. Et martyrio coronatur. Qui etiam sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia, VIII kal. Aug. Et cessauit episcopatus dies VIII.
XXVIIII. GAIVS (283-296)
1 Gaius, natione Dalmata, ex genere Diocletiani imperatoris, ex patre Gaio, sedit ann. XI m. IIII d. XII. Fuit autem temporibus Carini, a die XVI kal. Ian., a consulatu Caro II et Carino (283), usque in die X kal. Mai., Diocletiano IIII et Constantio II (296). 2 Hic constituit ut ordines omnes in ecclesia sic ascenderetur : si quis episcopus mereretur, ut esset ostiarius, lector, exorcista, sequens, subdiaconus, diaconus, presbiter, et exinde episcopus ordinaretur. 3 Hic regiones diuidit diaconibus. Hic fugiens persecutionem Diocletiani in criptis habitando, martyrio coronatur post annos VIII. 4 Hic fecit ordinationes IIII per mens. Decemb., presbiteros XXV, diaconos VIII ; episcopos per diuersa loca V. [Qui post annos XI, cum Gauinio fratre suo, propter filiam Gauini presbiteri, nomine Susanna, martyrio coronatur.] Qui uero sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia, X kal. Mai. Et cessauit episcopatus dies XI.
XXX. MARCELLINVS (296-304)
1 Marcellinus, natione Romanus, ex patre Proiecto, sedit ann. VIIII m. IIII dies XVI. Fuit autem temporibus Diocletiani et Maximiani, ex die kal. Iul. a consulatu Diocletiani VI et Constantio II (296) usque Diocletiano VIIII et Maximiano VIII (304), 2 quo tempore fuit persecutio magna, ut intra XXX dies XVII milia hominum promiscui sexus per diuersas prouincias martyrio coronarentur christiani. De qua re et ipse Marcellinus ad sacrificium ductus est ut turificaret, quod et fecit. 3 Et post paucos dies, paenitentiam ductus, ab eodem Diocletiano pro fide Christi cum Claudio et Cyrino et Antonino capite sunt truncati et martyrio coronantur. 4 Et post hoc factum iacuerunt corpora sancta in platea ad exemplum christianorum dies XXV ex iussu Diocletiani. Et exinde Marcellus presbiter collegit noctu corpora cum presbyteris et diaconibus cum hymnis et sepeliuit in uia Salaria, in cymiterio Priscillae, in cubiculum qui patet usque in hodiernum diem, quod ipse praeceperat paenitens dum traheretur ad occisionem, in crypta iuxta corpus sancti Criscentionis, VII kal. Mai. Hic fecit ordinationes II per mens. Decemb., presbiteros IIII, diaconos II ; episcopos per diuersa loca V. Ab eodem die cessauit episcopatus ann. VII m. VI d. XXV, persequente Diocletiano christianos.
XXXI. MARCELLVS (308-309)
1 Marcellus, natione Romanus, ex patre Benedicto, de regione Via Lata, sedit ann. V m. VII d. XXI. Fuit autem temporibus Maxenti, a consulatu Maxentio IIII et Maximo usque post consulatum. 2 Hic fecit cymiterium Nouellae, uia Salaria, et XXV titulos in urbe Roma constituit, quasi diocesis, propter baptismum et paenitentiam multorum qui conuertebantur ex paganis et propter sepulturas martyrum. Hic ordinauit XXV presbiteros in urbe Roma et II diaconos per mens. Decemb. ; episcopos per loca XXI.
3 Hic coartatus et tentus eo quod ecclesiam ordinaret et conprehensus a Maxentio ut negaret se esse episcopum et sacrificiis humiliari daemoniorum. Quo semper contemnens, deridens dicta et praecepta Maxenti, damnatus est in catabulum. Qui dum multis diebus seruiret in catabulum, orationibus et ieiuniis Domino deseruiens non cessabat. 4 Mense autem nono noctu uenerunt clerus eius omnis et eruerunt eum noctu de catabulo. Matrona quaedam, nomine Lucina, uidua, quae fecerat cum uiro suo Marco annos XV et in uiduitate sua habuit annos XVIIII, suscepit beatum uirum ; quae domum suam nomine beati Marcelli titulum dedicauit, ubi die noctuque hymnis et orationibus domino Iesu Christo confitebatur. 5 Hoc audito Maxentius misit et tenuit iterum beatum Marcellum et iussit ut in eadem ecclesia plancas externi et ibidem animalia catabuli congregata starent et ipsis beatus Marcellus deseruiret. Qui tamen in seruitio animalium nudus amicto cilicio defunctus est. Cuius corpus collegit beata Lucina et sepeliuit in cymiterio Priscillae, uia Salaria, XVII kal. Febr. 6 Et cessauit episcopatus dies XX. Lucina uero scriptione damnata est.
XXXII. EVSEBIVS (309 uel 310)
1 Eusebius, natione Grecus, ex medico, sedit ann. VI m. I d. III. Fuit autem temporibus Constantis. 2 Sub huius temporibus inuenta est crux domini nostri Iesu Christi V non. Mai., et baptizatus est Iudas qui et Cyriacus. Hic hereticos inuenit in urbe Roma, quos ad manum inpositionis reconciliauit. 3 Hic fecit ordinationem I per mens. Decemb., presbiteros XIII, diaconos III ; episcopos per diuersa loca numero XIIII. Qui etiam sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia, VI non. Octob. Et cessauit episcopatus dies VII.
XXXIII. MILTIADES (311-314)
1 Miltiades, natione Afer, sedit ann. IIII m. VII d. VIII, ex die non. Iul., a consulatu Maxentio VIIII usque ad Maximo II, qui fuit mense Septembri Volusiano et Rufino consulibus. 2 Hic constituit nulla ratione dominico aut quinta feria ieiunium quis de fidelibus agere, quia eos dies pagani quasi sacrum ieiunium celebrabant. Et Manichei inuenti sunt in Vrbe. Ab eodem die fecit ut oblationes consecratas per ecclesias ex consecratu episcopi dirigerentur, quod declaratur fermentum. 3 Hic fecit ordinationem I per mens. Decemb., presbiteros VII, diaconos V ; episcopos per diuersa loca numero XI. Hic sepultus est in cymiterio Calisti, uia Appia, IIII id. Decemb. Et cessauit episcopatus dies XVI.
XXXIIII. SILVESTER (314-335)
1 Siluester, natione Romanus, ex patre Rufino, sedit ann. XXIII m. X d. XI. Fuit autem temporibus Constantini et Volusiani, ex die kal. Feb. usque in die kal. Ian. Constantio et Volusiano consulibus. 2 Hic exilio fuit in monte Seracten et postmodum rediens cum gloria baptizauit Constantinum Augustum, quem curauit Dominus a lepra, cuius persecutionem primo fugiens exilio fuisse cognoscitur.
3 Hic fecit in urbe Roma ecclesiam in praedium cuiusdam presbiteri sui, qui cognominabatur Equitius, quem titulum Romanum constituit, iuxta termas Domitianas, qui usque in hodiernum diem appellatur titulus Equitii, ubi et haec dona constituit :
patenam argenteam, pensantem libras XX, ex dono Augusti Constantini. Donauit autem :
scyphos argenteos II, pens. sing. libras denas ; calicem aureum, pens. lib. II ; calices ministeriales V, pensantes singulos libras binas ; amas argenteas II, pens. sing. lib. denas ; patenam argenteam auroclusam chrismalem, pens. lib. V ; fara coronata X, pens. sing. lib. octenas ; fara aerea XX, pens. sing. lib. denas ; cantara cerostata XII, aerea, pens. sing. lib. trecenas ; fundum Valerianum, territurio Sabinense, qui praestat sol. LXXX ; fundum Statianum, territurio Sabinense, qui praest. sol. LV ; fundum Duas casas, territurio Sabinense, qui praest. sol. XL ; fundum Percilianum, territurio Sabinense, qui praest. sol. XX ; fundum Corbianum, territurio Corano, qui praest. sol. LX ; domum in urbe cum balneum, in Sicinini regione, qui praest. sol. LXXXV ; hortum intra urbem Romam, in regione Ad duo amantes, praest. sol. XV ; domum in regione Orfea, intra urbe, qui praest. sol. LVIII et tremissium.
4 Hic fecit constitutum de omni ecclesia. Etiam huius temporibus factum concilium cum eius praeceptum in Nicea Bithiniae ; et congregati sunt CCCXVIII episcopi catholici, qui exposuerunt fidem integram, catholicam, inmaculatam, et damnauerunt Arrium et Fotinum et Sabellium uel sequaces eorum. 5 Et in urbe Roma congregauit ipse cum consilio Augusti CCLXVII et damnauit iterum et Calistum et Arrium et Fotinum et Sabellium ; 6 et constituit ut presbiter arrianum resipiscentem non susciperet, nisi episcopus loci designati, et chrisma ab episcopo confici, et priuilegium episcopis ut baptizatum consignet propter hereticam suasionem. Hic et hoc constituit ut baptizatum liniret presbiter chrisma leuatum de aqua, propter occasionem transitus mortis. Hic constituit ut nullus laicus crimen clerico audeat inferre. 7 Hic constituit ut diaconi dalmaticas in ecclesia uterentur et pallea linostima leua eorum tegerentur. Hic constituit ut nullus clericus propter causam quamlibet in curia introiret nec ante iudicem cinctum causam dicere nisi in ecclesia. Hic constituit ut sacrificium altaris non in siricum neque in pannum tinctum celebraretur, nisi tantum in lineum terrenum terrenum procreatum, sicut corpus domini nostri Iesu Christi in sindonem lineam mundam sepultus est : sic missas caelebrarentur. 8 Hic constituit ut si quis desideraret in ecclesia militare aut proficere, ut esset lector annos XXX, exorcista dies XXX, acolitus annos V, subdiaconus annos V, custus martyrum annos V, diaconus annos VII, presbiter III, probatus ex omni parte, etiam et a foris qui sunt, testimonium habere bonum, unius uxoris uirum, uxorem a sacerdote benedictam, et sic ad ordinem episcopatus accedere ; nullum maiorem uel prioris locum inuadere, nisi ordinem temporum cum pudore cognoscere, omnium clericorum uotiua gratia, nullum omnino clericum contradicentem. Hic ordines presbyterorum et diaconorum fecit VI per mens. Decemb., presbyteros XLII, diac. XXVII, diuersis temporibus in urbe Roma ; episcopos per diuersa loca num. LXV.
9 Huius temporibus fecit Constantinus Augustus basilicas istas quas et ornauit :
Basilicam Constantinianam, ubi posuit ista dona :
fastidium argenteum battutilem, qui habet in fronte Saluatorem sedentem in sella, in pedibus V, pens. lib. CXX, et XII apostolos qui pens. sing. in quinos pedibus libras nonagenas, cum coronas argento purissimo ; 10 item a tergo respiciens in absida, Saluatorem sedentem in throno, in pedibus V, ex argento purissimo, pens. lib. CXL, et angelos IIII ex argento, qui pens. sing. in pedibus V lib. CV, cum gemmis alabandenis in oculos, tenentes astas ; fastidium ipsum pens. lib. ĪĪ XXV, ex argento dolaticio.
camaram ex auro purissimo et farum ex auro purissimo qui pendit sub fastidium cum delfinos L ex auro purissimo, pens. lib. L, cum catenas qui pens. lib. XXV ;
coronas IIII ex auro purissimo cum delfinos XX, pens. sing. lib. XV ; cameram basilicae ex auro trimita in longum et in latum lib. D ; altaria VII ex argento purissimo, pens. sing. lib. CC ; patenas aureas VII, pens. sing. lib. XXX ; patenas argenteas XVI, pens. sing. lib. XXX ; scyphos auro purissimo VII, pens. sing, lib. X ; scyphum singularem ex metallo coralli, ornatum ex undique gemmis prasinis et yaquintis, auro interclusum, qui pens. ex omni parte lib. XX et uncias III ; scyphos argenteos XX, pens. sing. lib. XV ; amas ex auro purissimo II, pens. sing. lib. L, portantes sing. medemnos III ; amas argenteas XX, pens. sing. lib. X, portantes sing. medemnos singulos ; calices minores aureos purissimos XL, pens. sing. lib. singulas ; calices minores ministeriales L, pens. sing. lib. II.
11 Ornamentum in basilica :
farum cantharum ex auro purissimo, ante altare, in quo ardet oleus nardinus pisticus, cum delfinos LXXX, pens. lib. XXX ; farum cantharum argenteum cum delfinos XX, qui pens. lib. L, ubi ardet oleus nardinus pisticus ; fara canthara argentea in gremio basilicae XLV, pens. sing. lib. XXX, ubi ardet oleus suprascriptus ; parte dextera basilicae, fara argentea XL, pens. sing. lib. XX ; fara cantara in leua basilicae argentea XXV, pens. sing. lib. XX ; cantara cirostata in gremio basilicae argentea L, pens. sing. lib. XX ; metretas III ex argento purissimo, pens. sing. lib. CCC, portantes medemnos X ; candelabra auricalca VII, ante altaria, qui sunt in pedibus X, cum ornatu ex argento interclusum sigillis prophetarum, pens. sing. lib. CCC ;
12 quibus constituit in seruitio luminum :
massa Gargiliana, territurio Suessano, praest. sol. CCCC ; massa Bauronica, territurio Suessano, praest. sol. CCCLX ; massa Auriana, territurio Laurentino, praest. sol. D ; massa Vrbana, territurio Antiano, praest. sol. CCXL ; massa Sentiliana, territurio Ardeatino, praest. sol. CCXL ; massa Castis, territurio Catenense, praet. sol. mille ; massa Trapeas, territurio Catinense, praest. sol. Ī DCL ; thymiamateria II ex auro purissimo, pens. lib. XXX ; donum aromaticum ante altaria, annis singulis lib. CL.
13 Fontem sanctum, ubi baptizatus est Augustus Constantinus, ex lapide porfyretico et ex omni parte coopertum intrinsecus et foris et desuper et quantum aquam continet ex argento purissimo lib. ĪĪĪ VIII. In medio fontis columna porfyritica qui portat fiala aurea ubi candela est, pens. auro purissimo lib. LII, ubi ardet in diebus paschae balsamum lib. CC, nixum uero ex stippa amianti. In labio fontis baptisterii agnum aureum fundentem aquam, pens. lib. XXX ; ad dexteram agni, Saluatorem ex argento purissimo, in pedibus V, pens. lib. CLXX ; in leua agni, beatum Iohannem Baptistam ex argento, in pedibus V, tenentem titulum scriptum qui hoc habet : ECCE AGNVS DEI, ECCE QVI TOLLIT PECCATA MVNDI, pens. lib. CXXV ; ceruos argenteos VII fundentes aquam, pens. sing. lib. LXXX ; tymiamaterium ex auro purissimo cum gemmis prasinis XLVIIII, pens. lib. XV.
14 Donum sancto fonti :
massa Festi, praepositi sacri cubiculi, quem donauit Augustus Constantinus, territurio Penestrino, praest. sol. CCC ; massa Gaba, territurio Gabinense, praest. sol. CCII ; massa Pictas, territurio supradicto, praest. sol. CCV ; massa Statiliana, territurio Corano, praest. sol. CCC ; massa intra Sicilia Taurana, territurio Paramnense, praest. sol. D ; intra urbe Roma domos uel horrea, praest. sol. ĪĪ CCC ; fundum Bassi, praest. sol. CXX ; massa Laninas, territurio Cartiolano, praest. sol. CC ; fundum Caculas, territurio Nomentano, praest. sol. L ; massa Statiana, territurio Sabinense, praest. sol. CCCL ; massa Murinas, territurio Appiano Albanense, praest. sol. CCC ; massa Virginis, territurio Corano, praest. sol. CC ;
15 transmarina :
intra partes Africae :
massa Iuncis, territurio Mucario, praest. sol. DCCC ; massa Capsis, territurio Capsitano, praest. sol. DC ; massa Varia Sardana, territurio Mimnense, praest. sol. D ; massa Camaras, territurio Cryptalupi, praest. sol. CCCCV ; massa Numas, territurio Numidiae, praest. sol. DCL ; massa Sulphorata, territurio Numidiae, praest. sol. DCCXX ; massa Walzari oliaria, territurio Numidiae, praest. sol. DCCCX ;
in Grecias :
massa Cefalina, praest. sol. D ;
in Mengaulum :
massa Amazon, praest. sol. CCXXII.
16 Eodem tempore Augustus Constantinus fecit basilicam beato Petro apostolo in templum Apollinis, cuius loculum cum corpus sancti Petri ita recondit : ipsum loculum undique ex aere cypro conclusit, quod est inmobile : ad caput, pedes V ; ad pedes, pedes V ; ad latus dextrum, pedes V ; ad latus sinistrum, pedes V ; subter, pedes V ; supra, pedes V ; sic inclusit corpus beati Petri apostoli et recondit. Et exornauit supra columnis purphyreticis et alias columnas uitineas, quas de Grecias perduxit.
17 Fecit autem et cameram basilicae ex trimma auri fulgentem et super corpus beati Petri, supra aera quod conclusit, fecit crucem ex auro purissimo, pens. lib. CL, in mensurae locus, ubi scriptum est hoc : CONSTANTINVS AVGVSTVS ET HELENA AVGVSTA HANC DOMVM REGALEM SIMILI FVLGORE CORVSCANS AVLA CIRCVMDAT, scriptum ex litteris nigellis in cruce ipsa.
18 Fecit autem candelabra aurocalca in pedibus X, numero IIII, argento conclusa cum sigillis argenteis actus Apostolorum, pens. sing. lib. CCC ; calices aureos III cum gemmis prasinis et yacintis, singuli qui habent gemmas XLV, pens. sing. lib. XII ; metretas argenteas II, pens. lib. CC ; calices argenteos XX, pens. sing. lib. X ; amas aureas II, pens. sing. lib. X ; amas argenteas V, pens. sing. lib. XX ; patenam auream cum turrem, ex auro purissimo cum columbam, ornatam gemmis prasinis et yachintis qui sunt numero margaritis CCXV, pens. lib. XXX ; patenas argenteas V, pens. sing. lib. XV ; coronam auream ante corpus, qui est farus cantarus, cum delfinos L, qui pens. lib. XXXV ; fara argentea in gremio basilicae XXXII cum delfinos, pens. sing. lib. X ; ad dexteram basilicae, fara argentea XXX, pens. sing. lib. VIII ; ipsum altarem ex argento auroclusum cum gemmis prasinis et yaquintis et albis ornatum ex undique, numero gemmarum CCCC, pens. lib. CCCL ; tymiamaterium ex auro purissimo cum gemmis ex undique ornatum numero LX, pens. lib. XV.
19 Item in reditum, donum quod obtulit Constantinus Augustus beato Petro apostolo per diocesem Orientis :
in ciuitate Antiochia :
domus Datiani, praest. sol. CCXL ; domuncula in Caene, praest. sol. XX et tremissium ; cellae in Afrodisia, praest. sol. XX ; balneum in Cerateas, praest. sol. XLII ; pistrinum ubi supra, praest. sol. XXIII ; propina ubi supra, praest. sol. X ; hortum Maronis, praest. sol. X ; hortum ubi supra, praest. sol. XI ;
sub ciuitatem Antiochiam :
possessio Sybilles, donata Augusto, praest. sol. CCCXXII, charta decadas CL, aromata lib. CC, oleum nardinum lib. CC, balsamum lib. XXXV ;
sub ciuitatem Alexandriam :
possessio Timialica, donata Augusto Constantino ab Ambrosio, praest. sol. DCXX, charta decadas CCC, oleum nardinum lib. CCC, balsamum lib. LX, aromata lib. CL, storace Isaurica lib. L ; possessio Euthymi caduci, praest. sol. D, charta decadas LXX ;
20 per Aegyptum, sub ciuitatem Armenia :
possessio Agapi, quod donauit Augusto Constantino ; possessio Passinopolimse, praest. sol. DCCC, charta decadas CCCC, piper medemnos L, crocum lib. C, storace lib. CL, aromata cassia lib. CC, oleu nardinu lib. CCC, balsamu lib. C, linu saccus C, cariophylu lib. CL, oleu Cypriu lib. C, papyru racanas mundas Ī ; possessio quod donauit Constantino Aug. Hybromius, praest. sol. CCCCL, chartas decadas CC, aromata cassia lib. L, oleum nardinum lib. CC, balsamum lib. L ;
in prouincia Eufratense, sub ciuitate Cyro :
possessio Armanazon, praest. sol. CCCLXXX ; possessio Obariae, praest. sol. CCLX.
21 Eodem tempore fecit Augustus Constantinus basilicam beato Paulo apostolo ex suggestione Siluestri episcopi, cuius corpus ita recondit in aere et conclusit sicut beati Petri, cui basilicae hoc donum obtulit :
sub Tarso Ciliciae :
insulam Gordianon, praest. sol. DCCC.
Omnia enim uasa sacrata aurea uel argentea aut aerea ita posuit sicut in basilica beati Petri apostoli, ita et beati Pauli apostoli ordinauit. Sed et crucem auream super locum beati Pauli apostoli posuit, pens. lib. CL.
sub ciuitate Tyria :
possessio Comitum, praest. sol. DL ; possessio Tymia, praest. sol. CCL ; possessio Fronimusa, praest. sol. DCC, oleum nardinum lib. LXX, aromata lib. L, cassia lib. L ;
sub ciuitate Aegyptia :
possessio Cyrios, praest. sol. DCCX, oleum nardinum lib. LXX, balsamum lib. XXX, aromata lib. LXX, storace lib. XXX, stacten lib. CL ; possessio Basilea, praest. sol. DL, aromata lib. L, oleum nardinum lib. LX, balsamum lib. XX, croco lib. LX ; possessio insulae Maccabes, praest. sol. DX, papyrum mundum racanas D, linu saccos CCC.
22 Eodem tempore fecit Constantinus Augustus basilicam in palatio Sessoriano, ubi etiam de ligno sanctae Crucis domini nostri Iesu Christi in auro et gemmis conclusit, ubi et nomen ecclesiae dedicauit, quae cognominatur usque in hodiernum diem Hierusalem ; in quo loco hoc constituit donum :
candelabra ante lignum sanctum quae lucent ex argento IIII, secundum numerum IIII euangeliorum, pens. sing. lib. LXXX ; fara canthara argentea L, pens. sing. lib. XV ; scyphum ex auro, pens. lib. X ; calices aureos ministeriales V, pens. sing. lib. singulas ; scyphos argenteos III, pens. sing. lib. VIII ; calices ministeriales argenteos X, pens. sing. lib. II ; patenam auream, pens. lib. X ; patenam argenteam auroclusam cum gemmis, pens. lib. L ; altare argenteum, pens. lib. CCL ; amas argenteas III, pens. sing. lib. XX ; et omnia agrorum iuxta ipsum palatium ecclesiae dono dedit ; item possessio Sponsas, uia Lauicana, praest. sol. CCLXIII ; sub ciuitate Laurentum, possessio Fatras, praest. sol. CXX ; sub ciuitate Nepesina, possessio Anglesis, praest. sol. CL ; sub ciuitate suprascripta, possessio Terega, quae praest. sol. CLX ; sub ciuitate Falisca, possessio Nymphas, praest. sol. CXV ; item sub ciuitate Falisca possessio Herculi, quod donauit Augusto et Augustus obtulit ecclesiae Hierusalem, praest. sol. CXL ; sub ciuitate Tuder, possessio Angulas, praest. sol. CLIII.
23 Eodem tempore fecit basilicam sanctae martyris Agnae ex rogatu filiae suae et baptisterium in eodem loco, ubi et baptizata est soror eius Constantia cum filia Augusti a Siluestrio episcopo, ubi et constituit donum hoc :
patenam ex auro purissimo, pens. lib. XX ; calicem aureum, pens. lib. X ; coronam farum cantharum ex auro purissimo cum delfinos XXX, pens. lib. XV ; patenas argenteas II, pens. sing. lib. XX ; calices argenteos V, pens. sing. lib. X ; fara cantara argentea XXX, pens. sing. lib. VIII ; fara cantara aurocalca XL ; cerostata aurocalca argentoclusa sigillata XL ; lucerna aurea nixorum XII super fontem, pens. lib. XV ;
et donum in reditum :
circa ciuitatem Figlinas omnem agrum, praest. sol. CLX ; uia Salaria sub parietinas usque omnem agrum sanctae Agnen, praest. sol. CV ; agrum Muci, praest. sol. LXXX ; possessio Vicum Pisonis, praest. sol. CCL ; agrum Casulas, praest. sol. C.
24 Eodem tempore fecit basilicam beato Laurentio martyri uia Tiburtina in agrum Veranum supra arenario cryptae et usque ad corpus sancti Laurenti martyris fecit grados ascensionis et descensionis. In quo loco construxit absidam et exornauit marmoribus purphyreticis et desuper loci conclusit de argento et cancellos de argento purissimo ornauit, qui pens. lib. Ī ; et ante ipsum locum in crypta posuit :
lucernam ex auro purissimo nixorum X, pens. lib. XX ; coronam ex argento purissimo cum delfinos L, pens. lib. XXX ; candelabra aerea II in pedibus denos, pens. sing. lib. CC ; ante corpus beati Laurenti martyris argentoclusas sigillis passionem ipsius cum lucernas binixes argenteas, pens. sing. lib. XV.
Donum quod obtulit :
patenam auream, pens. lib. XX ; patenas argenteas II, pens. lib. XXX ; sciphum ex auro purissimo, pens. lib. XV ; sciphos argenteos II, pens. sing. lib. X ; calices argenteos ministeriales X, pens. sing. lib. II ; amas argenteas II, pens. sing. lib. X ; fara argentea XXX, pens. sing. lib. XX ; metreta ex argento, pens. lib. CL, portante medemnos II ;
25 in eodem loco :
possessio cuiusdam Cyriacae religiosae feminae quod fiscus occupauerat tempore persecutionis, Veranum fundum, praest. sol. CLX ; possessio Aqua Tutia ad latus, praest. sol. CLIII ; possessio Augusti, territurio Sabinense, praest. nomini Christianorum sol. CXX ; possessio Sulfuratarum, praest. sol. LXVI ; possessio Micinas Augusti, praest. sol. CX ; possessio Termulas, praest. sol. LX ; possessio Aranas, praest. sol. LXX ; possessio Septimiti, praest. sol. CXXX.
26 Eisdem temporibus fecit Augustus Constantinus basilicam beatis martyribus Marcellino presbitero et Petro exorcistae in territurio inter duos lauros et mysileum ubi mater ipsius sepulta est Helena Augusta, uia Lauicana, miliario III. In quo loco et pro amorem matris suae et ueneratione sanctorum posuit dona uoti sui :
patenam auream purissimam, pens. lib. XXXV ; candelabra argentea auroclusa in pedibus XII IIII, pens. sing. lib. CC ; coronam auream quae est farus cantharus cum delfinos CXX, pens. lib. XXX ; calices aureos III, pens. sing. lib. X, cum gemmis prasinis et yacintis ; amas aureas II, pens. sing, lib. LX ; altarem ex argento purissimo, pens. lib. CC, ante sepulchrum beatae Helenae Augustae, qui sepulchrum est ex metallo purphyriticus exculptus sigillis ; fara canthara argentea XX, pens. sing. lib. XX.
27 Item in basilica sanctorum Petri et Marcellini donum dedit :
altare ex argento purissimo, pens. lib. CC ; patenas aureas purissimas II, pens. sing. lib. XV ; patenas argenteas II, pens. sing. lib. XV ; scyphum aureum maiorem purissimum, ubi nomen Augusti designatur, pens. lib. XX ; scyphum aureum minorem, pens. lib. X ; scyphos argenteos V, pens. sing. lib. XII ; calices argenteos ministeriales XX, pens. sing. lib. III ; amas argenteas IIII, pens. sing. lib. XV ; annis singulis oleum nardinum pisticum lib. DCCCC, balsamum lib. C, aromata m incensum sanctis martyribus suprascriptis, beato Marcellino et Petro, lib. C ; fundum Laurentum iuxta formam cum balneum et omnem agrum a porta Sessoriana usque ad uia Penestrina a uia itineris Latinae ad montem Gabum, possessio Augustae Helenae, praest. sol. Ī CXX ; insulam Sardiniam cum possessiones omnes ad eandem insulam pertinentibus, praest. sol. Ī XXIIII ; insulam Meseno cum possessiones ad eandem insulam pertinentes, praest. sol. DCCCX ; insulam Mattidiae, quod est montem Argentarium, praest. sol. DC ; possessio in territurio Sabinense quod appellatur Duas casas, sub monte Lucreti, praest. sol. CC.
28 Eodem tempore fecit Constantinus Augustus basilicam in ciuitate Hostia, iuxta Portum urbis Romae, beatorum apostolorum Petri et Pauli et Iohannis Baptistae, ubi et dona obtulit haec :
patenam argenteam, pens. lib. XXX ; calices argenteos X, pens. sing. lib. II ; amas argenteas II, pens. sing. lib. X ; fara cantara argentea XXX, pens. sing. lib. quinas ; scyphos argenteos II, pens. sing. lib. VIII ; patenam argenteam chrismalem singularem, pens. lib. X ; peluem ex argento ad baptismum, pens. lib. XX ; insulam qui dicitur Assis, quod est inter Portum et Hostia, possessiones omnes maritimas usque ad Digitum Solis, praest. sol. DCLV ; possessio Grecorum, in territurio Ardeatino, praest. sol. LXXX ; possessio Quirinis, territurio Hostense, praest. sol. CCCXI ; possessio Balneolum, territurio Hostense, praest. sol. XLII ; possessio Nymfulas, praest. sol. XXX.
29 Item dona quae obtulit Gallicanus basilicae suprascriptae sanctorum apostolorum Petri et Pauli et Iohannis Baptistae ; obtulit hoc :
coronam argenteam cum delfinos, pens. lib. XX ; calicem argenteum anaglyfum, pens. lib. XV ; amam argenteam, pens. lib. XVIII ; massam territurio Sabinense Mallianum, praest. sol. CXV et tremissium ; fundum Picturas, territurio Velliterno, praest. sol. XLIII ; fundum Surorum, uia Claudia, territurio Vegentano, praest. sol. LVI ; massa Gargiliana, territurio Suessano, praest. sol. DCLV.
30 Hisdem temporibus fecit Constantinus Augustus basilicam in ciuitatem Albanense sancti Iohannis Baptistae, ubi posuit hoc :
patenam argenteam, pens. lib. XXX ; scyphum argenteum deauratum, pens. lib. XII ; calices argenteos ministeriales X, pens. sing. lib. III ; amas argenteas II, pens. sing. lib. XX ; possessio Lacum Turni cum adiacentibus campestribus, praest. sol. LX ; fundum Molas, praest. sol. L ; possessio Lacum Albanense, praest. sol. CCL ; massa Muci, praest. sol. CLX ; omnia scheneca deserta uel domos ciuitatis in urbe Albanense sanctae ecclesiae dono obtulit Augustus Constantinianae ; possessio Horti, praest. sol. XX ; possessio Tiberii Caesaris, praest. sol. CCLXXX ; possessio Marinas, praest. sol. L ; massa Nemus, praest. sol. CCLXXX ; possessio Amartianas, territurio Corano, praest. sol. CL ; possessio Statiliana, praest. sol. LXX ; possessio Mediana, praest. sol. XXX.
31 Eodem tempore fecit Constantinus Augustus basilicam intra urbe Capua Apostolorum quae cognominauit Constantinianam, ubi et obtulit dona haec :
patenas argenteas II, pens. sing. lib. XX ; scyphos argenteos III, pens. sing. lib. VIII ; calices ministeriales XV, pens. sing. lib. Il ; amas argenteas II, pens. sing. lib. X ; candelabra aerea IIII, in pedibus X, pens. sing. lib. CLXXX ; fara canthara argentea numero XXX, pens. sing. lib. V ; fara canthara aerea, numero XXX ;
Et obtulit possessiones :
massa Statiliana, territurio Menturnense, praest. sol. CCCXV ; possessio in territurio Gaetano, praest. sol. LXXXV ; possessio Paternum, territurio Suessano, praest. sol. CL ; possessio ad Centum, territurio Capuano, praest. sol. LX ; possessio in territurio Suessano Gauronica, praest. sol. XL ; possessio Leonis, praest. sol. LX.
32 Eodem tempore fecit Constantinus Augustus basilicam in ciuitate Neapolim, cui obtulit haec :
patenas argenteas II, pens. sing. lib. XXV ; scyphos argenteos II, pens. sing. lib. X ; calices ministeriales XV, pens. sing. lib. II ; amas argenteas II, pens. sing. lib. XV ; fara argentea XX, pens. sing. lib. VIII ; fara aerea XX.
Fecit autem formam aquaeductus per milia VIII ; fecit autem et forum in eadem ciuitatem et donum optulit hoc :
possessio Macari, praest. sol. CL ; possessio Cimbriana, praest. sol. CV ; possessio Sclina, praest. sol. CVIII ; possessio Afilas, praest. sol. CXL ; possessio Nymfulas, praest. sol. XC ; possessio insula cum castro, praest. sol. LXXX.
33 Hisdem temporibus constituit beatus Siluester in urbe Roma titulum suum in regione III iuxta thermas Domitianas qui cognominantur Traianas, titulum Siluestri, ubi donauit Constantinus Augustus :
patenam argenteam, pens. lib. XX ; amam argenteam, pens. lib. X ; scyphos argenteos II, pens. sing. lib. VIII ; fara cantara argentea X, pens. sing. lib. V ; cantara cirostata aerea XVI, pens. sing lib. XL ; calices argenteos ministeriales V, pens. sing. lib. II ; fundum Percilianum, territurio Sabinense, praest. sol. L ; fundum Barbatianum, territurio Ferentis, praest. sol. XXXV et tremissium ; fundum Statianum, territurio Tribulano, praest. sol. LXVI et tremissium ; fundum Beruclas, territurio Corano, praest. sol. XL ; fundum Sulpicianum, territurio Corano, praest. sol. LXX ; fundum Tauri, territurio Vegentano, praest. sol. XLII ; fundum Sentianum, territurio Tiburtino, praest. sol. XXX ; fundum Ceianum, territurio Penestrino, praest. sol. L ; fundum Termulas, territurio Penestrino, praest. sol. XXXV ; possessio Cylonis, territurio Penestrino, praest. sol. LVIII.
Obtulit et omnia necessaria titulo Equiti.
34 Hic Siluester fecit ordinationes VI per mens. Decemb., presbiteros XLIl, diaconos XXVI ; episcopos per diuersa loca LXV. Hic sepultus est in cymiterio Priscillae, uia Salaria, ab urbe Roma miliario III, prid. kal. Ianuar. Qui uero catholicus et confessor quieuit ; et cessauit episcopatus dies XV.
XXXV. MARCVS (336)
1 Marcus, natione Romanus, ex patre Prisco, sedit ann. II m. VIII d. XX. Fuit autem temporibus Constantini et Nepotiani et Facundo consulibus ex die kal. Febr. usque in die kal. Octob. 2 Hic constituit ut episcopus Hostiae qui consecrat episcopum palleum uteretur et ab eodem episcopus urbis Romae consecraretur. Et constitutum de omnem ecclesia ordinauit. 3 Hic fecit duas basilicas, unam uia Ardeatina ubi requiescit et aliam in urbe Roma iuxta Pallacinis.
Ex huius suggestione obtulit Constantinus Augustus basilicae quem cymiterium constituit uia Ardeatina :
fundum Rosarium cum omnem agrum campestrorum, praest. sol. XL.
4 In basilica in urbe obtulit hoc :
patenam argenteam, pens. lib. XXX ; amas argenteas II, pens. sing. lib. XX ; scyphum argenteum I, pens. lib. X ; calices ministeriales argenteos III, pens. sing. lib. II ; coronam argenteam, pens. lib. X ; fundum Antonianum, uia Claudia, praest. sol. XXX ; fundum Baccanas, uia Appia, praest. sol. XL et tremissios II ; fundum Orrea, uia Ardiatina, praest. sol. LV et tremissium.
5 Hic fecit ordinationes II in urbe Roma per mens. Decemb., presbyteros XXV, diaconos VI ; episcopos per diuersa loca XXVII. Qui etiam sepultus est in cymiterio Balbinae, uia Ardiatina, quem ipse insistens fecit, pridie non. Octob. Et cessauit episcopatus dies XX.
XXXVI. IVLIVS (337-352)
1 Iulius, natione Romanus, ex patre Rustico, sedit ann. XV m. II d. VI. Fuit autem temporibus Constantini filii Constantini heretici a consulatu Feliciani (337) et Maximini. Hic multas tribulationes et exilio fuit mensibus X ; et post huius Constantini mortem cum gloria reuersus ad sedem beati Petri apostoli. 2 Fecit basilicas II, una in urbe Roma iuxta forum et altera trans Tiberim, et cymiteria III, unum uia Flamminea, alium uia Aurelia et alium uia Portuense. 3 Hic constitutum fecit ut nullus clericus causam quamlibet in publico ageret, nisi in ecclesia, et notitia quae omnibus pro fide ecclesiastica est per notarios colligeretur, et omnia monumenta in ecclesia per primicerium notariorum confectio celebraretur, siue cautiones uel extrumenta aut donationes uel conmutationes uel traditiones aut testamenta uel allegationes aut manumissiones, clerici in ecclesia per scrinium sanctum celebrarentur. 4 Hic fecit ordinationes III in urbe Roma per mens. Decemb., presbiteros XVIII, diac. IIII ; episcopos per diuersa loca VIIII. Qui etiam sepultus est uia Aurelia, in cymiterio Calepodi, miliario III, prid. id. April. Et cessauit episcopatus dies XXV.
XXXVII. LIBERIVS (352-356)
1 Liberius, natione Romanus, ex patre Augusto, sedit ann. VI m. III d. IIII. Fuit autem temporibus Constantini filii Constantini usque ad Constantio Aug. III. 2 Hic exilio deportatur a Constantio eo quod noluisset heresi arrianae consentire, et fecit in exilio annos III. Et congregans sacerdotes cum consilio eorum Liberius ordinauit in locum eius Felicem presbiterum episcopum, uenerabilem uirum. Et fecit concilium Felix et inuenit duos presbiteros consentientes Constantio Augusto arriano, nomine Vrsacium et Valentem, et damnauit eos in concilio XLVIII episcoporum. Post paucos autem dies zelo ducti Vrsacius et Valens rogauerunt Constantium Augustum ut reuocaret Liberium de exilio, ut unam tantum communionem participaret, extra secundum baptismum. Tunc missa auctoritate per Catulinum agentem in rebus et simul Vrsacius et Valens uenerunt ad Liberium. Qui Liberius consensit praeceptis Augusti ut unam tantum participatio communionis conueniret cum hereticis, tantum ut non rebaptizarent. Tunc reuocauerunt Liberium de exilio. 4 Rediens autem Liberius de exilio, habitauit in cymiterio sanctae Agnae apud germanam Constanti Augusti, ut quasi per eius interuentionem aut rogatu rediret Liberius in ciuitatem. Tunc Constantia Augusta, quae fidelis erat domino Iesu Christo, noluit rogare Constantium Augustum germanum suum, quia senserat consilium. 5 Eodem tempore Constantius una cum Vrsacio et Valente conuocauerunt aliquos qui ex fece arriana erant, et quasi facto concilio misit et reuocauit Liberium de cymiterio beatae Agnae. Et ingressus Roma, in ipsa hora Constantius Augustus fecit concilium cum hereticis, simul etiam Vrsacium et Valentem, et eregit Felicem de episcopatu, qui erat catholicus, et reuocauit Liberium.
Ab eodem die fuit persecutio in clero ita ut intra ecclesiam presbiteri et clerici necarentur et martyrio coronarentur. Qui depositus Felix de episcopatum habitauit in praediolo suo uia Portuense, ubi et requieuit in pace IIII kal. Aug. Ingressus Liberius in urbe Roma IIII non. Aug. consensit Constantio heretico. 6 Non tamen rebaptizatus est Liberius, sed consensum praebuit, et tenuit basilicas beati Petri et beati Pauli et basilicam Constantinianam annos VI, et persecutio magna fuit in urbe Roma, ita ut clerus et sacerdotes neque in ecclesia neque in balnea haberent introitum. 7 Hic Liberius ornauit de platomis marmoreis sepulchrum sanctae Agnae martyris. Omnes itaque anni Felicis in huius ordine dinumerantur. 8 Hic fecit basilicam nomini suo iuxta macellum Libiae, et fecit ordinationes II in urbe Roma per mens. Decemb., presbiteros XVIII, diaconos V ; episcopos per diuersa loca XVIIII. Qui etiam sepultus est uia Salaria, in cymiterio Priscillae, V id. Sept. Et cessauit episcopatus dies VI.
XXXVIII. FELIX II (355-358)
1 Felix, natione Romanus, ex patre Anastasio, sedit ann. I m. III d. II. Hic declarauit Constantium filium Constantini hereticum et rebaptizatum secundo ab Eusebio Nicomediense episcopo iuxta Nicomedia, in uilla qui appellatur Aquilone. Et pro hoc declaratum ab eodem Constantii praecepto Augusti filii Constantini Augusti martyrio coronatur et capite truncatur. 2 Hic fecit basilicam uia Aurelia cum presbiterii honore fungeretur et in eadem ecclesia emit agrum circa locum quod obtulit ecclesiae quam fecit. 3 Hic fecit ordinationem I, presbiteros XXI, diaconos V per mens. Decemb. ; episcopos per diuersa loca XVIIII. Qui etiam capite truncatur cum multis clericis et fidelibus occulte iuxta muros Vrbis, ad latus forma Traiana, III id. Nouemb. Et exinde rapuerunt corpus eius christiani cum Damaso presbitero et sepelierunt in basilica supradicta eius, XVII kal. Decemb. in pace. Et cessauit episcopatus dies XXXVIII.
XXXVIIII. DAMASVS (366-384)
1 Damasus, natione Spanus, ex patre Antonio, sedit ann. XVIII m. III d. XI. Et cum eodem ordinatur sub intentione Vrsinus ; et facto concilio sacerdotum constituerunt Damasum, quia fortior et plurima multitudo erat, et sic constitutus est Damasus ; et Vrsinum erigerunt ab Vrbe et constituerunt eum Neapolim episcopum ; et mansit Damasus in urbe Roma praesul in sedem apostolicam. Fuit autem temporibus Iuliani. 2 Hic fecit basilicas duas : una beato Laurentio iuxta theatrum et alia uia Ardeatina ubi requiescit ; et in Catacumbas, ubi iacuerunt corpora sanctorum apostolorum Petri et Pauli, in quo loco platomam ipsam, ubi iacuerunt corpora sancta, uersibus exornauit. Hic multa corpora sanctorum requisiuit et inuenit, quorum etiam uersibus declarauit. Hic constitutum fecit de ecclesia. 3 Hic accusatus inuidiose incriminatur de adulterio ; et facto sinodo purificatur a XLIIII episcopis qui etiam damnauerunt Concordium et Calistum diacones accusatores et proiecerunt de ecclesia. 4 Hic constituit titulum in urbe Roma basilicam, quem ipse construxit, ubi et donauit :
patenam argenteam, pens. lib. XX ; amam argenteam, pens. lib. XV ; scyphum anaglyfum, pens. lib. X ; calices ministeriales argenteos V, pens. sing. lib. III ; coronas argenteas V, pens. sing. lib. VIII ; cantara cerostata aerea XVI ; domus in circuitu basilicae, praest. sol. CLV ; possessio Papirana, territurio Ferentino, cum adiacentibus adtiguis, praest. sol. CXX et tremissium ; possessio Antonianam, territurio Casino, praest. sol. CIII ; balneum iuxta titulum, praest. sol. XXVII.
5 Hic fecit ordinationes V per mens. Decemb., presbiteros XXXI, diaconos XI ; episcopos per diuersa loca LXII. 6 Hic constituit, ut psalmos die noctuque canerentur per omnes ecclesias ; qui hoc praecepit presbiteris uel episcopis aut monasteriis. Qui etiam sepultus est uia Ardeatina in basilica sua III id. Decemb., iuxta matrem suam et germanam suam. Et cessauit episcopatus dies XXXI.
XL. SIRICIVS (384-399)
1 Siricius, natione Romanus, ex patre Tiburtio, sedit ann. XV. Hic constitutum fecit de omnem ecclesiam uel contra omnes hereses et exparsit per uniuersum mundum ut in omnem ecclesiae archibo teneantur ob oppugnationem contra omnes hereses. 2 Hic constituit ut nullus presbiter missas celebraret per omnem ebdomadam nisi consecratum episcopi loci designati susciperet declaratum, quod nominatur fermentum. 3 Hic inuenit Manicheos in Vrbe, quos etiam exilio deportauit ; et hoc constituit ut si quis conuersus de Manicheis rediret ad ecclesiam nullatenus communicaretur, nisi tantum religatione monasterii die uitae suae teneretur obnoxius et ut ieiuniis et orationibus maceratus, probatus sub omni examinatione usque ad ultimum diem transitus sui, ut humanitatem ecclesiae uiaticum eis largiatur. 4 Hic constituit hereticum sub manum inpositionis reconciliari praesente cuncta ecclesia. Hic fecit ordinationes V in urbe Roma per mens. Decemb., presbiteros XXXI, diaconos XVI ; episcopos per diuersa loca numero XXXII. Qui etiam sepultus est in cymiterio Priscillae, uia Salaria, VIII kal. Mart. Et cessauit episcopatus dies XX.
XLI. ANASTASIVS (399-401)
1 Anastasius, natione Romanus, ex patre Maximo, sedit ann. III d. X. Hic constituit ut quotienscumque euangelia sancta recitantur, sacerdotes non sederent, sed curui starent. Hic fecit constitutum de ecclesia. Fecit autem et basilicam, quae dicitur Crescentiana, in regione II, uia Mamurtini, in urbe Roma. 2 Et hoc constituit ut nullum clericum transmarinum suscipi, nisi V episcoporum designaret cyrografum, quia eodem tempore Manichei inuenti sunt in urbe Roma. 3 Hic fecit ordinationes II per mens. Decemb., presbiteros VIIII, diaconos V ; episcopos per diuersa loca XI. Qui etiam sepultus est in cymiterio suo ad Vrsum piliatum, V kal. Mai. Et cessauit episcopatus dies XXI.
XLII. INNOCENTIVS (401-417)
1 Innocentius, natione Albanense, ex patre Innocentio, sedit ann. XV m. II d. XXI. Hic constitutum fecit de omnem ecclesiam et de regulis monasteriorum et de Iudaeis et de paganis et multos Catafrigas inuenit, quos exilio monasterii religauit. 2 Hic inuenit Pelagium et Caelestium hereticos et damnauit eos. Et hoc constituit ut qui natus fuerit de christiana denuo nasci per baptismum, hoc est baptizari, quod Pelagius damnabat. 3 Eodem tempore dedicauit basilicam sanctorum Geruasi et Protasi ex deuotione cuiusdam inlustris feminae Vestinae, laborantibus presbiteris Vrsicino et Leopardo et diacono Liuiano. Quae femina suprascripta testamenti paginam sic ordinauit ut basilica sanctorum martyrum ex ornamentis et margaritis construeretur, uenditis iustis extimationibus. Et constructam usque ad perfectum basilicam, in quo loco beatissimus Innocentius ex delegatione inlustris feminae Vestinae titulum Romanum constituit 4 et in eodem dominico optulit :
patenas argenteas II, pens. sing. lib. XX ; amas argenteas II, pens. sing. lib. XX ; coronas argenteas XII, pens. sing. lib. XV ; farum cantharum unum, pens. lib. XXII ; cereostata argentea IIII, pens. sing. lib. XXV ; turrem argenteam cum patena et columbam deauratam, pens. lib. XXX.
5 Ornatum baptismi :
ceruum argenteum fundentem aquam, pens. lib. XXV ; uasum ad oleum crismae argenteum, pens. lib. V ; uas alium ad oleum exorcidiatum, pens. lib. V ; patenas II ad crismam, pens. sing. lib. III ; scyphum argenteum anaglifum, pens. lib. X ; scyphum argenteum, pens. lib. X ; calices argenteos V, pens. sing. lib. III ; calices argenteos ad baptismum III, pens. sing. lib. II ; aquamanilis argenteus, pens. lib. XVI ; fara canthara aerea XVI, pens. sing. lib. X ; fara canthara aerea cereostata in gremio basilicae XX, pens. sing. lib. XL ; domus iuxta basilica Libiana, praest. sol. LXXXV et tremissium ; balneum in eodem loco, iuxta templum Mamuri, praest. sol. XXXII ; domus in cliuum Salutis balneata, praest. sol. LXXVII et tremissium ; possessio Sorras, territurio Clusino, praest. sol. LXXI et tremissium ; possessio Corbianum, territurio Clusino, praest. sol. LXXVIIII ; possessio Fundanensis, territurio Fundano, cum adiacentibus adtiguis XV, praest. sol. CLXXXI et tremissium ; possessio Figlinas, territurio Casinate, praest. sol. LVIII et tremissium ; possessio Amandini, quod donauit inlustri feminae Vestinae consubrinae suae, territurio Vegentano, praest. sol. XLVI et tremissium ; possessio Antonianum, territurio Lodiano, praest. sol. LXII ; domus Emeriti, in cliuum Mamuri, intra urbe Roma, iuxta basilicam, praest. sol. LXII ; domus in cliuum Patrici arbitrata ; domus iuxta basilicam, in uicum Longum, quae cognominatur ad Lacum, praest sol. LXXXII ; domus ad cathedra lapidea FIoriana, praest. sol. LVIII ; pistrinum in uico Longo, qui cognominatur Castoriani, praest. sol. LXI ; balneum in uicum Longum, qui cognominatur Templus, praest. sol. XL ; siliquas III, uncias III portae Numentanae, praest. sol. XXII et tremissium.
Hic constituit sabbatum ieiunium celebrari, quia sabbato Dominus in sepulchro positus est et discipuli ieiunauerunt. 7 Hic constituit ut basilicam beatae Agnae martyris a presbiteris Leopardo et Paulino sollicitudini gubernari et tegi et ornari ; eorum dispositione tituli suprascripti Vestinae presbiteris concessa potestas. 8 Hic fecit ordinationes IIII in urbe Roma per mens. Decemb., presbiteros XXX, diaconos XII ; episcopos per diuersa loca LIIII. Qui etiam sepultus est in cymiterio ad Vrsum pileatum, V kal. Aug. Et cessauit episcopatus dies XXII.
XLIII. ZOSIMVS (417-418)
1 Zosimus, natione Grecus, ex patre Abramio, sedit ann. I m. III d. XI. Hic multa constituit ecclesiae et fecit constitutum ut diacones leua tecta haberent de palleis linostimis ; et per parrocia concessa licentia cereum benedici. Et praecepit ut nullus clericus in poculum publicum propinaretur, nisi tantum cellae fidelium, maxime clericorum. 2 Hic fecit ordinationes in urbe Roma per mens. Decemb., presbiteros X, diaconos III ; episcopos per diuersa loca VIII. Qui etiam sepultus est uia Tiburtina, iuxta corpus beati Laurenti martyris, VII kal. Ianuar. Et cessauit episcopatus dies XI.
XLIIII. BONIFATIVS (418-422)
1 Bonifatius, natione Romanus, ex patre Iocundo presbitero, sedit ann. III m. VIII d. VII. Hic sub intentione cum Eulalio ordinantur uno die et fuit dissensio in clero mens. VII et d. XV. Eulalius uero ordinatur in basilica Constantiniana, Bonifatius autem in basilica Iuliae. 2 Eodem tempore audiens hoc Placidia Augusta cum filio suo Valentiniano Augusto, dum sederent Rauenna, retulit Honorio Augusto Mediolano sedenti. Eodem tempore ambo Augusti missa auctoritate hoc praeceperunt ut ambo exirent ciuitate. Qui cum pulsi exissent, habitauit Bonifatius in cymiterio sanctae Felicitatis martyris, uia Salaria, Eulalius uero in ciuitate Antio, ad sanctum Hermen. 3 Veniens autem dies proximus Paschae praesumpsit Eulalius, eo quod ordinatus fuisset in basilica Constantiniana, et introiuit in Vrbem et baptizauit et celebrauit Pascha in basilica Constantiniana ; Bonifatius uero, sicut consuetudo erat, celebrauit baptismum Paschae in basilica beatae martyris Agnae. 4 Hoc audientes Augusti utrumque miserunt et erigerunt Eulalium et missa auctoritate reuocauerunt Bonifatium in urbem Romam et constituerunt episcopum ; Eulalium uero miserunt foris in Campaniam. Et post annos III et menses VIII defunctus est Bonifatius. Clerus et populus petierunt Eulalium reuocari. Quod tamen non consensit Eulalius Romam reuerti. Qui tamen in eodem loco Campaniae post annum mortis Bonifatii defunctus est Eulalius. 5 Hic Bonifatius constituit ut nulla mulier aut monacha pallam sacratam contingere aut lauare aut incensum ponere in ecclesia nisi minister ; nec seruum clericum fieri, nec obnoxium curiae uel cuiuslibet rei.
6 Hic fecit oratorium in cymiterio sanctae Felicitatis, iuxta corpus eius, et ornauit sepulchrum sanctae martyris Felicitatis et sancti Siluani, ubi et posuit hoc :
patenam argenteam, pens. lib. XX ; scyphum argenteum, pens. lib. X ; amam argenteam, pens. lib. XIII ; calices minores II, pens. sing. lib. IIII ; coronas argenteas III, pens. sing. lib. XV.
7 Hic fecit ordinationem I per mens. Decemb., presbiteros XIII, diaconos III ; episcopos per diuersa loca XXXVI. Qui etiam sepultus est uia Salaria, iuxta corpus sanctae Felicitatis martyris, VIII kal. Nouemb. Et cessauit episcopatus dies VIIII.
XLV. CAELESTINVS (422-432)
1 Caelestinus, natione Campanus, ex patre Prisco, sedit ann. VIII m. X d. XVII. Hic multa constituta fecit et constituit ut psalmi Dauid CL ante sacrificium psalli antephanatim ex omnibus, quod ante non fiebat, nisi tantum epistula beati Pauli recitabatur et sanctum Euangelium. Hic fecit constitutum de omnem ecclesiam, maxime et de religione, quae hodie archiuo ecclesiae detenentur recondite. 2 Hic dedicauit basilicam Iuli in qua optulit post ignem Geticum :
patenam argenteam, pens. lib. XXV ; sciphos argenteos II, pens. sing. lib. VIII ; amas argenteas II, pens. sing. lib. X ; calices minores argenteos V, pens. sing. lib. III ; aquamanules argenteos, pens. lib. X ; candelabra argentea II, pens. sing. lib. XXX ; canthara cereostata aerea XXIIII, pens. sing. lib. XXX ; item coronas argenteas X, pens. sing. lib. X.
Ad beatum Petrum apostolum :
farum cantharum, pens. lib. XXV, ex argento purissimo ; canthara argentea cireostata in gremio basilicae, pens. sing. lib. XX.
Ad beatum Paulum apostolum :
farum cantharum argenteum, pens. lib. XXV ; canthara cyreostata XXIIII, pens. sing. lib. XX.
3 Hic fecit ordinationes III per mens. Decemb., presbiteros XXXII, diaconos XII ; episcopos per diuersa loca XLVI. Qui etiam sepultus est in cymiterio Priscillae, uia Salaria, VIII id. April. Et cessauit episcopatus d. XXI.
XLVI. XYSTVS III (432-440)
1 Xystus, natione Romanus, ex patre Xysto, sedit ann. VIII d. XVIIII. Hic post annum unum et menses VIII incriminatur a quodam Basso. Eodem tempore audiens hoc Valentinianus Augustus iussit concilium [sancta synodus] congregari ; et facto conuento, cum magna examinatione, iudicium synodicum, purgatur a LVI episcopis, et condemnatur Bassus a synodo, ita tamen ut ultimo die uiaticum ei non negaretur pietatis ecclesiae. 2 Hoc audiens Valentinianus Augustus cum matre sua Placidia Augusta, furore sancto commoti, scriptionem Bassum condemnauerunt et omnia praedia facultatum eius ecclesiae catholicae sociauit. Qui notu diuinitatis intra menses III defunctus moritur Bassus. Cuius corpus Xystus episcopus cum linteaminibus et aromatibus, manibus suis tractans, recondens sepelliuit ad beatum Petrum apostolum, in cubiculum parentum eius.
3 Hic fecit basilicam sanctae Mariae, quae ab antiquis Liberii cognominabatur, iuxta macellum Libiae, ubi et obtulit hoc :
altare argenteum purissimum, pens. lib. CCC ; patenas argenteas III, pens. lib. LX ; amas argenteas IIII, pens. lib. LX ; scyphum aureum purissimum, pens. lib. XII ; scyphos argenteos V, pens. lib. L ; calices ministeriales aureos II, pens. sing. lib. singulas ; calices ministeriales argenteos X, pens. sing. lib. ternas ; aquamanulis argenteus, pens. lib. VIII ; coronam farum ante altare argenteum, pens. lib. XXX ; coronas argenteas farales XXXIIII, pens. sing, lib. X ; candelabra argentea IIII, pens. sing. lib. XX ; tymiamaterium argenteum, pens. lib. V ; canthara cereostata aurocalca XXIIII, pens. sing. lib. XV ; possessio Scauriana, territurio Gazitano, praest. omnia inibi cum adiacentibus adtiguis sol. CCCXII et tremissium ; possessio Marmorata, territurio Penestrino, praest. sol. XCII ; possessio Celeris, territurio Afilano, praest. sol. CXI et tremissium ; domus Palmati, intra urbe, iuxta inibi basilicae, cum balneum et pistrinum, praest. sol. CLIIII, siliquas III ; domus Claudi, in Sicininum, praest. sol. CIIII ; ceruum argenteum fundentem aquam, pens. lib. XX ; omnia uasa baptismi sacrata argentea, pens. lib. XV ; cenacula a regiae gradorum adherentes basilicae uel quidquid intrinsecus esse uidetur.
4 Hic ornauit de argento confessionem beati Petri apostoli, qui habet libras CCCC. Ex huius supplicatione optulit Valentinianus Augustus imaginem auream cum XII portas et apostolos XII et Saluatorem gemmis pretiosissimis ornatam, quem uoti gratiae suae super confessionem beati Petri apostoli posuit. Fecit autem Valentinianus Augustus ex rogatu Xysti episcopi fastidium argenteum in basilica Constantiniana, quod a barbaris sublatum fuerat, qui habet libras ĪĪ. 5 Huius temporibus fecit Valentinianus Augustus confessionem beati Pauli apostoli ex argento, qui habet libras CC. Item fecit Xystus episcopus confessionem beati Laurenti martyris cum columnis porphyreticis et ornauit platomis transendam, et altarem et confessionem sancto martyri Laurentio de argento purissimo, pens. lib. L ;
cancellos argenteos supra platomas purphyreticas, pens. lib. CCC ; absidam super cancellos, cum statuam beati Laurenti martyris argenteam, pens. lib. CC.
6 Fecit autem basilicam sancto Laurentio, quod Valentinianus Augustus concessit, ubi et optulit :
patenas argenteas III, pens. sing. lib. XX ; amas argenteas III, pens. sing. lib. XV ; scyphos argenteos IIII, pens. sing. lib. VIII ; scyphum singularem aureum, ornatum de margaritis, pens. lib. X ; lucernam nixorum X auream, pens. lib. X ; calices argenteos ministeriales XII, pens. sing. lib. II ; aquamanulis argenteus, pens. lib. VIII ; ministerium ad baptismum uel paenitentiae ex argento, pens. lib. V ; conca aurocalca, pens. lib. XX ; coronas argenteas farales XXX, pens. sing. lib. VI ; fara canthara III, pens. sing. lib. XV ; candelabra argentea II, pens. sing. lib. XXX ; canthara cereostata in gremio basilicae aerea XXIIII ; fara aerea LX.
7 Fecit autem monasterium in Catacumbas ; fecit et fontem baptisterii ad sanctam Mariam et columnis porphyreticis exornauit. Hic constituit columnas in baptisterium basilicae Constantinianae, quas a tempore Constantini Augusti fuerant congregatas, ex metallo purphyretico numero VIII, quas erexit cum epistolis suis et uersibus exornauit, et platoma in cymiterio Calisti ubi conmemorans nomina episcoporum. Fecit autem sciphos aureos III : unum ad sanctum Petrum, qui pens. lib. VI ; ad sanctum Paulum unum, qui pens. lib. VI ; ad beatum Laurentium I, qui pens. lib. III ; calices ministeriales aureos XV, pens. sing. lib. singulas.
8 Hic fecit ordinationes III per mens. Decemb., presbiteros XXVIII, diaconos XII ; episcopos per diuersa loca XII. 9 Et huius temporibus fecit Petrus episcopus basilicam in urbe Roma sanctae Sauinae, ubi et fontem construxit. Qui etiam sepultus est uia Tiburtina, in crypta, iuxta corpus beati Laurenti. Et cessauit episcopatus dies XXII.
XLVII. LEO (440-461)
1 Leo, natione Tuscus, ex patre Quintiano, sedit ann. XXI m. I d. XIII. Huius temporibus fecit Demetria ancilla dei basilicam sancto Stephano uia Latina, miliario III, in praedio suo. 2 Hic inuenit duas hereses, Eutychiana et Nestoriana. Hic ordinauit praecepta sua auctoritate et misit ad Marcianum Augustum, orthodoxum principem, catholicum, et facta conlatione cum eodem principem collecti sunt episcopi et factum est concilium sanctum episcoporum in Calcedona, in martyrio sanctae Eufemiae et congregati sunt CCLVI sacerdotes et aliorum quorum cyrographus cucurrit, CCCCVI episcoporum, qui congregati una cum tomum, hoc est fidem apostolicae ecclesiae Romanae cum cyrographo sancti episcopi Leonis, 3 sed et catholici principis Marciani ; praesentia Augusti congregatum concilium numero Ī CC episcoporum una cum Augusto Marciano, qui exposuerunt fidem catholicam, duas naturas in uno Christo, deum et hominem. In quo loco piissimus Augustus Marcianus una cum uxore sua Augusta Pulcheria, deposita regia maiestate, fidem suam exposuerunt ante conspectum sanctorum episcoporum, ubi et damnauerunt Euticium et Nestorium. 4 Et iterum fidem suam imperator Marcianus Augustus cum coniugem suam Pulcheriam Augustam, cyrografo proprio fidem suam exponentes, postulauerunt sanctum concilium ut dirigeret ad beatissimum papam Leonem, damnantes omnes hereses. 5 Iterum multas epistulas fidei misit beatissimus Leo archiepiscopus quae hodie reconditae archiuo tenentur. Hic firmauit frequenter suis epistolis synodum Calcedonensem : ad Marcianum epistulas XII, ad Leonem Augustum epistulas XIII, ad Flauianum episcopum epistulas VIIII, episcopis per Orientem epistulas XVIII, quas fidei confirmauit synodi.
6 Hic renouauit post cladem Wandalicam omnia ministeria sacrata argentea per omnes titulos, conflatas hydrias VI basilicae Constantinianae, duas basilicae beati Petri apostoli, duas beati Pauli apostoli, quas Constantinus Augustus obtulit, qui pens. sing. lib. centenas ; de quas omnia uasa renouauit sacrata. Hic renouauit basilicam beati Petri apostoli [et cameram] et beati Pauli post ignem diuinum renouauit. Fecit uero cameram in basilica Constantiniana. Fecit autem basilicam beato Cornelio episcopo et martyri, iuxta cymiterium Calisti, uia Appia. 7 Hic propter nomen Romanum suscipiens legationem ambulauit ad regem Vnnorum, nomine Atthela, et liberauit totam Italiam a periculo hostium. Hic constituit monasterium apud beatum Petrum apostolum. 8 Hic constituit ut intra actionem sacrificii diceretur sanctum sacrificium et cetera. Hic constituit ut monacha non acciperit uelaminis capitis benedictionem, nisi probata fuerit in uirginitate LX annorum. Hic constituit super sepulchra apostolorum custodes qui dicuntur cubicularii, ex clero Romano. 9 Hic fecit ordinationes IIII in urbe Roma per mens. Decemb., presbiteros LXXXI, diaconos XXXI ; episcopos per diuersa loca CLXXXV. Qui etiam sepultus est aput beatum Petrum apostolum, III id. April. Et cessauit episcopatus dies VII.
XLVIII. HILARVS (461-468)
1 Hilarus, natione Sardus, ex patre Crispino, sedit ann. VI m. III d. X. Hic fecit decretalem et per uniuersam Orientem exparsit, et epistulas de fide catholica, confirmans III synodos Niceni, Epheseni et Calcedonense, uel tomum sancti episcopi Leonis ; et damnauit Eutychem et Nestorium uel omnes sequaces eorum et uel omnes hereses ; et confirmans dominationem et principatum sanctae sedis catholicae et apostolicae. Hic fecit constitutum de ecclesia in basilica ad sancta Maria, consulatu Basilisco Hermenerico (465), XVI kal. Decemb.
2 Hic fecit oraturia III in baptisterio basilicae Constantinianae, sancti Iohannis Baptistae et sancti Iohannis Euangelistae et sanctae Crucis, omnia ex argento et lapidibus pretiosis :
confessionem sancti Iohannis Baptistae ex argento, qui pens. lib. C, et crucem auream ; confessionem sancti Iohannis euangelistae ex argento, pens. lib. C, et crucem auream ; in ambis oratoriis ianuas aereas argentoclusas.
3 Oratorium sanctae Crucis :
confessionem, ubi lignum posuit dominicum ; crucem auream cum gemmis, qui pens. lib. XX ; ex argento in confessionem, ianuas pens. lib. L ; supra confessionem arcum aureum qui pens. lib. IIII, quem portant columnae unychinae, ubi stat agnus aureus pens. lib. II ; coronam auream ante confessionem, farus cum delfinos, pens. lib. V ; lampadas IIII aureas, pens. sing. lib. II ; 4 nympheum et triporticum ante oratorium sanctae Crucis, ubi sunt columnae mirae magnitudinis quae dicuntur ecatonpentaicas, et concas striatas duas cum columnas purphyreticas raiatas aqua fundentes ; et in medio lacum purphyreticum cum conca raiata in medio aquam fundentem, circumdatam a dextris uel sinistris in medio cancellis aereis et columnis cum fastigiis et epistuliis, undique ornatum ex musibo et columnis Aquitanicis et Tripolitis et purphyreticis.
5 Ante confessionem beati Iohannis :
coronam argenteam, pens. lib. XX ; farum cantharum, pens. lib. XXV.
Item ad sanctum Iohannem intra sanctum fontem :
lucernam auream cum nixus luminum X, pens. lib. V ; ceruos argenteos III fundentes aquam, pens. sing. lib. XXX ; turrem argenteam cum delfinos, pens. lib. LX ; columbam auream, pens. lib. II.
6 In basilica Constantiniana :
fara canthara argentea qui pendent ante altare X, pens. sing. lib. XX ; scyphum aureum, pens. lib. VI ; alium scyphum aureum, pens. lib. V ; calices aureos V, pens. sing. lib. I ; scyphos argenteos V, pens. sing. lib. X ; calices argenteos ministeriales XX, pens. sing. lib. II ; amas argenteas V, pens. sing. lib. X.
7 Ad beatum Petrum apostolum :
scyphum aureum, pens. lib. V ; alium scyphum aureum cum gemmis prasinis et yaquintis, pens. lib. IIII ; calices argenteos ministeriales X, pens. sing. lib. II ; amas argenteas II, pens. sing. lib. VIII ; fara canthara argentea XXIIII, pens. sing. lib. V.
8 Ad beatum Paulum apostolum :
scyphum aureum, pens. lib. V ; alium scyphum aureum cum gemmis, pens. lib. V ; scyphos argenteos IIII, pens. sing. lib. VI ; calices ministeriales X, pens. sing. lib. II ; amas argenteas II, pens. sing. lib. X.
9 Ad beatum Laurentium martyrem :
scyphum aureum cum gemmis prasinis et yacintis, pens. lib. IIII ; lucernam auream nixorum X, pens. lib. V ; scyphum auro purissimo, pens. lib. V ; lampadas aureas II, pens. sing. lib. I ; farum cantharum aureum, pens. lib. II ; turrem argenteam cum delfinos, pens. lib. XXV ; scyphos argenteos III, pens. sing. lib. VIII ; calices argenteos ministeriales XII, pens. sing. lib. II ; altarem argenteum, pens. lib. XL ; lampadas argenteas X, pens. lib. XX ; amas argenteas II, pens. sing. lib. X.
10 In basilica beati Laurenti martyris :
fara cantara argentea X, pens. lib. LX ; canthara aerea XXVI ; ministeria ad baptismum siue ad paenitentem argentea, pens. lib. X ; fara aerea L.
11 In urbe uero Roma constituit ministeria qui circuirent constitutas stationes :
scyphum aureum stationarium, pens. lib. VIII ; scyphos argenteos XXV per titulos, pens. sing. lib. X ; amas argenteas XXV, pens. sing. lib. X ; calices argenteos ministeriales L, pens. sing. lib. II.
12 Hic omnia in basilica Constantiniana uel ad sanctam Mariam constituta recondit. Hic fecit monasterium ad sanctum Laurentium et balneum et alium sub aere et praetorium. Fecit autem et bibliothecas II in eodem loco. Item monasterium intra urbe Roma ad Luna.
13 Hic fecit ordinationem unam in urbe Roma per mens. Decemb., presbiteros XXV, diaconos VI ; episcopos per diuersa loca XXII. Qui etiam sepultus est ad sanctum Laurentium in crypta, iuxta corpus beati episcopi Xysti. Et cessauit episcopatus dies X.
XLVIIII. SIMPLICIVS (468-483)
1 Simplicius, natione Tiburtinus, ex patre Castino, sedit ann. XV m. I d. VII. Hic dedicauit basilicam sancti Stephani in Celio monte, in urbe Roma, et basilicam beati apostoli Andreae, iuxta basilicam sanctae Mariae, et aliam basilicam sancti Stephani, iuxta basilicam sancti Laurenti, et aliam basilicam intra urbe Roma, iuxta palatium Licinianum, beatae martyris Bibianae, ubi corpus eius requiescit. 2 Hic constituit ad sanctum Petrum apostolum et ad sanctum Paulum apostolum et ad sanctum Laurentium martyrem ebdomadas ut presbyteri manerent, propter penitentes et baptismum : regio III ad sanctum Laurentium, regio prima ad sanctum Paulum, regio VI uel septima ad sanctum Petrum.
3 Sub huius episcopatum uenit relatio de Grecia ab Acacio Constantinopolitano episcopo et adfirmauit Petrum, Alexandriae urbis, eutychianistam hereticum, facta petitione ab Acacio episcopo, cyrographo eius constructa. Eodem tempore fuit ecclesia, hoc est prima sedis apostolica, executrix. Tunc Simplicius praesul audiens damnauit Petrum Alexandrinum de quo Acacius innumerabilia crimina adfirmabat, ita tamen ut paenitentiae reseruaret tempus. 4 Eodem tempore rescripsit Timotheus catholicus et Acacius, dicentes quod etiam in mortem Proteri catholici Petrus esset permixtus. Tunc archiepiscopus Simplicius dissimulans numquam rescripsit Acacio, sed damnauit Petrum, expectans tempus paenitentiae.
5 Hic fecit in ecclesia Roma scyphum aureum, pens. lib. V ; canthara argentea ad beatum Petrum XVI, pens. sing. lib. XII. Hic fecit ordinationes in urbe Roma III per mens. Decemb. et Febr., presbiteros LVIII, diaconos XI ; episcopos per diuersa loca LXXXVIII. Hic sepultus est in basilica beati Petri apostoli, VI non. Martias. Et cessauit episcopatus dies VI.
L. FELIX III (483-492)
1 Felix, natione Romanus, ex patre Felice presbitero de titulo Fasciolae, sedit ann. VIII m. XI d. XVII. Hic fuit temporibus Odoacris regis usque ad tempora Theodorici regis. Hic fecit basilicam sancti Agapiti iuxta basilicam sancti Laurenti martyris.
2 Sub huius episcopatum iterum uenit relatio de Grecias, Petrum Alexandrinum reuocatum ab Acacio episcopo Constantinopolitano. Tunc uenerabilis Felix, archiepiscopus sedis apostolicae urbis Romae, mittens defensorem cum consilio sedis suae, facto concilio, et damnauit Acacium cum Petrum. 3 Post annos III iterum uenit relatio ab imperatorem Zenonem ut paenitens rediret Acacius. Tunc papa Felix misit duos episcopos, Mesenum et Vitalem, ut si inuenirent conplicem Petri Acacium iterum damnarent eos ; si non, offerrent libellum paenitentiae. Qui dum introissent Constantinopolim corrupti sunt paecuniae datum suprascripti episcopi et non fecerunt secundum praeceptum sedis apostolicae. 4 Venientes uero Romam ad sedem apostolicam, fecit papa Felix concilium et facta examinatione inuenit iudicius ambos episcopos, id est Mesenum et Vitalem, reos et corruptos paecuniae ; et eregit Mesenum et Vitalem episcopos a communionem. Tunc Mesenus episcopus non se tacuit corruptum per pecunia ; cui concilius concessit tempus paenitentiae. Hoc factum tempore Odobacris regis.
5 Hic fecit ordinationes II in urbe Roma per mens. Decemb., presbiteros XXVIII, diaconos V ; episcopos per diuersa loca XXXI. Hic sepultus est in basilica beati Pauli apostoli. Et cessauit episcopatus dies V. Et post transitum eius factum est a presbiteris et diaconibus constitutum de omnem ecclesiam.
LI. GELASIVS (492-496)
1 Gelasius, natione Afer, ex patre Valerio, sedit ann. IIII m. VIII d. XVIII. Fuit autem temporibus Theodorici regis et Zenonis Aug. Huius temporibus inuenti sunt Manichei in urbe Roma quos exilio deportari praecepit, quorum codices ante fores basilicae sanctae Mariae incendio concremauit. 2 Hic sub gesta synodi, cum fletu, sub satisfactione libelli, purgatum Mesenum episcopum reuocauit ; quem ecclesiae suae restituit, qui peccauerat in causa Acacii et Petri. Hic fuit amator pauperum et clerum ampliauit. Hic liberauit a periculo famis ciuitatem Romanam. 3 Hic fecit constitutum de omnem ecclesiam. Huius temporibus iterum uenit relatio de Grecias eo quod multa mala et homicidia fierent a Petro et Acacio Constantinopolim. Eodem tempore fugiens Iohannis Alexandrinus episcopus catholicus et uenit Romam ad sedem apostolicam ; quem beatus Gelasius suscepit cum gloria, cui etiam et sedem secundam praebuit. 4 Ipsis temporibus fecit synodum et misit per tractum Orientis et iterum misit et damnauit in perpetuum Acacium et Petrum, si non penitens sub satisfactionem libelli postularet paenitentiam. 5 Hic dedicauit basilicam sanctae Eufimiae martyris in ciuitate Tiburtina et alias basilicas sanctorum Nicandri, Eleutheri et Andreae in uia Lauicana, in uilla Pertusa. Fecit autem basilicam sanctae Mariae in uia Laurentina, in fundum Crispinis. 6 Hic fecit V libros aduersus Nestorium et Eutychem ; fecit et ymnos in modum beati Ambrosii ; item duos libros aduersus Arrium ; fecit etiam et sacramentorum praefationes et orationes cauto sermone et epistulas fidei delimato sermone multas. Sub huius episcopatu clerus creuit. 7 Hic fecit ordinationes II in urbe Roma per mens. Decemb. et Febr., presbiteros XXXII, diaconos II ; episcopos per diuersa loca LXVII. Qui etiam sepultus est in basilica beati Petri apostoli, XI kal. Decemb. Et cessauit episcopatus dies VII.
LII. ANASTASIVS (496-498)
1 Anastasius, natione Romanus, ex patre Petro, de regione V caput Tauri, sedit ann. I m. XI d. XXIIII. Fuit autem temporibus Theodorici regis. Hic fecit confessionem beati Laurenti martyris ex argento, pens. lib. LXXX. 2 Eodem tempore multi clerici et presbiteri se a communione ipsius erigerunt, eo quod communicasset sine consilio presbiterorum uel episcoporum uel clericorum cunctae ecclesiae catholicae diacono Thesalonicense, nomine Fotino, qui communis erat Acacio et quia uoluit occulte reuocare Acacium et non potuit. Qui nutu diuino percussus est. 3 Hic fecit ordinationem I in urbe Roma per mens. Decemb., presbiteros XII ; episcopos per diuersa loca XVI. Qui etiam sepultus est in basilica beati Petri apostoli, XIII kal. Decemb. Et cessauit episcopatus dies IIII.
LIII. SYMMACHVS (498-514)
1 Symmachus, natione Sardus, ex patre Fortunato, sedit ann. XV m. VII d. XXVII. Hic fuit temporibus Theodorici regis et Anastasii Aug., a die X kal. Decemb. usque in die XIIII kal. Aug. Hic sub intentione ordinatus est uno die cum Laurentio, Symmachus in basilica Constantiniana, Laurentius in basilica beatae Mariae. 2 Ex qua causa separatus est clerus et diuisus est et senatus, alii cum Symmachum, alii uero cum Laurentium. Et facta intentione hoc constituerunt partes ut ambo ad Rauennam pergerent, ad iudicium regis Theodorici. Qui dum ambo introissent Rauennam, hoc iudicium aequitatis inuenit ut qui primo ordinatus fuisset, uel ubi pars maxima cognosceretur, ipse sederet in sedem apostolicam. Quod tamen aequitas in Symmachum inuenit cognitio ueritatis, et factus est praesul Symmachus. Eodem tempore papa Symmachus congregauit synodum et constituit Laurentium in Nucerinam ciuitatem episcopum intuitu misericordiae.
3 Post annos uero IIII, zelo ducti aliqui ex clero et aliqui ex senatu, maxime Festus et Probinus, incriminauerunt Symmachum et subornauerunt testes falsos quos miserunt Rauennam ad regem Theodoricum, accusantes beatum Symmachum ; et occulte reuocauerunt Laurentium post libellum Romae factum ; et fecerunt schisma et diuisus est iterum clerus ; et alii communicabant Symmacho, alii Laurentio. Tunc Festus et Probinus senatores miserunt relationem regi et coeperunt agere ut uisitatorem daret rex sedi apostolicae. Tunc rex dedit Petrum, Altinae ciuitatis episcopum, quod canones prohibebant. 4 Eodem tempore beatus Symmachus congregauit episcopos CXV, et facto synodo purgatur a crimine falso et damnatur Petrus Altinas inuasor sedis apostolicae et Laurentius Nucerinus, quare uiuo episcopo Symmacho peruaserunt sedem eius. Tunc ab omnibus episcopis et presbiteris et diaconibus et omni clero reintegratur sedi apostolicae beatus Symmachus cum gloria apud beatum Petrum sedere praesul. 5 Eodem tempore Festus caput senati excons. et Probinus excons. coeperunt intra urbem Romam pugnare cum aliis senatoribus et maxime cum Fausto excons. Et caedes et homicidia in clero ex inuidia. Qui uero communicabant beato Symmacho iuste, publice qui inuenti fuissent intra Vrbem gladio occidebantur ; etiam et sanctimoniales mulieres et uirgines deponentes de monasteria uel de habitaculis suis, denudantes sexum femineum, caedibus plagarum adflictas uulnerabantur ; et omni die pugnas contra ecclesiam in media ciuitate gerebant. Etiam et multos sacerdotes occidit, inter quos et Dignissimum et Gordianum, presbiteros a uincula sancti Petri apostoli et sanctos Iohannem et Paulum, quos fustibus et gladio interfecerunt ; nam multos christianos, ut nulli esset securitas die uel nocte de clero in ciuitate ambulare. Solus autem Faustus excons. pro ecclesia pugnabat.
Post haec omnia beatus Symmachus inuenit Manicheos in urbe Roma, quorum omnia simulacra uel codices ante fores basilicae Constantinianae incendio concremauit et eos ipsos exilio religauit. Fuit autem a consulatu Paulini (498) usque ad consulatum Senatoris (514).
6 Hic fecit basilicam sancti Andreae apostoli apud beatum Petrum, ubi fecit :
tiburium ex argento purissimo et confessionem, pens. lib. CXX ; arcos argenteos III, pens. lib. LX ; oratorium sancti Thomae apostoli : ex argento, pens. in confessionem lib. XX ; arcum argenteum, qui pens. lib. XVI ; confessionem sancti Cassiani et sanctorum Proti et Yacinti ex argento, pens. lib. XX ; arcum argenteum, pens. lib. XII ; oratorium sancti Apollinaris : ex argento in confessionem cum arcum, pens. lib. XXXI ; oratorium sancti Sossii : ex argento confessionem, pens. lib. XX.
7 Item ad fontem, in basilica sancti Petri apostoli :
oratorium sanctae Crucis : ex argento confessionem et crucem ex auro cum gemmis, ubi inclaudit lignum dominicum ; ipsa crux aurea pens. lib. X ; fecit autem oratoria II, sancti Iohannis Euangelistae et sancti Iohannis Baptistae, in quorum confessiones cum arcos argenteos, pens. lib. XXX ; quas cubicula omnes a fundamento perfecta construxit.
Basilicam uero beati Petri marmoribus ornauit. Ad cantharum beati Petri cum quadriporticum ex opere marmoribus ornauit et ex musiuo agnos et cruces et palmas ornauit. Ipsum uero atrium omnem conpaginauit ; grados uero ante fores basilicae beati Petri ampliauit et alios grados sub tigno dextra leuaque construxit. Item episcopia in eodem loco dextra leuaque fecit. Item sub grados in atrio alium cantharum foris in campo posuit et usum necessitatis humanae fecit Et alios gradus ascendentibus ad beatum Andream fecit et cantharum posuit.
8 Hic fecit basilicam sanctae martyris Agathae, uia Aurelia, in fundum Lardarium : a fundamento cum fonte construxit, ubi posuit arcos argenteos II. Eodem tempore fecit basilicam sancti Pancrati, ubi et fecit arcum argenteum, pens. lib. XV ; fecit autem in eodem loco balneum. Item aput beatum Paulum apostolum : in basilicam renouauit absidam, quae in ruina inminebat, et post confessionem picturam ornauit et cameram fecit et matroneum ; et super confessionem imaginem argenteam cum Saluatorem et XII apostolos posuit, qui pens. lib. CXX ; et ante fores basilicae grados fecit in atrium et cantarum ; et post absidam aquam introduxit, ubi et balneum a fundamento fecit.
9 Intra ciuitatem Romanam, basilicam sanctorum Siluestri et Martini a fundamento construxit iuxta Traianas, ubi et super altare tyburium argenteum fecit, qui pens. lib. CXX ; arcos argenteos XII, qui pens. sing. lib. X ; confessionem argenteam, qui pens. lib. XV. Ad beatum Iohannem et Paulum fecit grados post absidam. Item ad archangelum Michahel basilicam ampliauit et grados fecit et introduxit aquam. Item ad sanctam Mariam oratorium sanctorum Cosmae et Damiani a fundamento construxit. 10 Item uia Tribuna, miliario XXVII ab urbe Roma, rogatus ab Albino et Glaphyra pp inlustris de proprio facientes a fundamento, basilicam beato Petro in fundum Pacinianum dedicauit. Item ad beatum Petrum et ad beatum Paulum et ad sanctum Laurentium pauperibus habitacula construxit. Item ad beatum Petrum XX cantara argentea fecit, pens. sing. lib. XV ; arcos argenteos XXII, pens. sing. lib. XX. Hic reparauit basilicam sanctae Felicitatis, quae in ruinam inminebat. Hic absidam beatae Agnae quae in ruinam inminebat et omnem basilicam renouauit.
11 Hic constituit ut omne die dominicum uel natalicia martyrum Gloria in excelsis ymnus diceretur. Hic fecit cymiterium Iordanorum in melius propter corpus sancti Alexandri. Hic omni anno per Africam uel Sardiniam ad episcopos qui exilio erant retrusi pecunias et uestes ministrabat. Hic captiuos per Ligurias et Mediolano et per diuersas prouincias pecuniis redemit et dona multiplicauit et dimisit. 12 Hic fecit ordinationes IIII in urbe Roma per mens. Decemb. et Febr., presbiteros XCII, diaconos XVI ; episcopos per diuersa loca CXVII. Qui etiam sepultus est in basilica beati Petri apostoli, XIIII kal. Aug. Et cessauit episcopatus dies VII. Qui etiam in pace confessor quieuit.
LIIII. HORMISDAS (514-523)
1 Hormisda, natione Campanus, ex patre Iusto, de ciuitate Frisinone, sedit ann. VIIII d. XVII. Fuit autem temporibus regis Theodorici et Anastasii Aug., a consulatu Senatoris (514) usque ad consulatum Symmachi et Boethi (522). Hic conposuit clerum et psalmis erudiuit. Hic fecit basilicam in territorio Albanense, in possessionem Mefontis.
2 Eodem tempore ex constitutum synodi misit in Grecias humanitatem ostendens sedis apostolicae, quia Greci obligati erant sub uinculo anathematis propter Petrum Alexandrinum et Acacium Constantinopolitanum episcopum. Sub Iohanne episcopo Constantinopolitano, cum consilio regis Theodorici, direxit Ennodium episcopum Ticinensem, et Fortunatum, episcopum Catinensem, et Venantium, presbiterum urbis Romae, et Vitalem, diaconum sedis apostolicae, et Hilarum, notarium sedis suprascriptae. Euntes ad Anastasium Augustum, nihil egerunt. 3 Idem secundo misit Ennodium ipsum et Peregrinum, episcopum Mesenense, portantes epistulas confortatorias fidei et contestationes secretas numero XVIIII et textum libelli. In quo libello noluit sentire Anastasius Augustus, quia et ipse in herese eutychiana communis erat. Volens itaque eos legatos per remunerationem corrumpere ; legati uero sedis apostolicae, contempto Anastasio Augusto, nullatenus consenserunt accipere pecunias, nisi satisfactionem sedis apostolicae operaretur. Tunc imperator repletus furia eiecit eos per posterulam et inposuit eos in nauem periculosam cum milites et magistrianos et praefectianos nomine Eliodorum et Demetrium ; qui hoc dedit eis in mandatis imperator Anastasius ut nullam ciuitatem ingrederentur. 4 Legati uero sedis apostolicae secretius suprascriptas epistulas fidei XVIIII per manus monachorum orthodoxorum exposuerunt per omnes ciuitates. Quae tamen epistulae ab episcopis ciuitatum qui erant conplices Anastasii Augusti, timori omnes eas epistulas fidei pro crimine Constantinopolim direxerunt. Furore repletus Anastasius contra papa Hormisda inter alia sacra sua hoc scripsit dicens : « Nos iubere uolumus, non nobis iuberi. »
5 Eodem tempore nutu diuinitatis percussus est fulmine diuino Anastasius imperator et obiit. Sumpsit itaque imperium Iustinus orthodoxus et direxit auctoritatem suam ad papam Hormisdam sedis apostolicae, Gratum et inlustrem nomine, sperans a sedem apostolicam ut reintegraretur pax ecclesiarum. Tunc Hormisda episcopus cum consilio regis Theodorici direxit a sedem apostolicam Germanum, Capuanum episcopum, et Iohannem et Blandum presbiteros et Felicem et Dioscorum, diacones sedis apostolicae, et Petrum notarium. quos monitos ex omni parte fidei, et textum libelli paenitentiae. Qui uenientes iuxta Constantinopolim, tanta gratia fidei refulsit ut multitudo monachorum orthodoxorum et inlustrium uirorum maxima multitudo, in quibus Iustinus imperator et Vitalianus consul, simul occurrerunt a Castello Rotundo quod dicitur, usque in ciuitatem Constantinopolim. Cum gloria et laudem ingressi una cum Grato inlustrem, qui suscepti sunt a Iustino orthodoxo Augusto cum gloria. 6 Omnis itaque clerus una cum Iohanne episcopo Constantinopolitano, sentientes eo quod gratanter suscepti sunt, sentientes qui erant conplices Anastasii, incluserunt se in ecclesia maiore quae uocatur sancta Sufia et consilio facto mandauerunt imperatori dicentes : « Nisi nobis reddita fuerit ratio quare damnatus est episcopus noster Acacius, nullatenus sentimus sedi apostolicae ........
8 Hic papa Hormisda perrexit ad regem Theodoricum Rauenna et cum eius consilio misit auctoritatem ad Iustinum et cum uinculo cyrographi et textum libelli reintegrauit ad unitatem sedis apostolicae damnantes Petrum et Acacium uel omnes hereses.
9 Hic inuenit Manicheos, quos etiam discussit cum examinatione plagarum, exilio deportauit ; quorum codices ante fores basilicae Constantinianae incendio concremauit. Huius temporibus episcopatus in Africa post annos LXXIIII reuocatum est, quod ab hereticis fuerat exterminatum.
10 Eodem tempore uenit regnus cum gemmis praetiosis a rege Francorum Cloduueum christianum, donum beato Petro apostolo. Sub huius episcopatum multa uasa aurea uel argentea uenerunt de Grecias, et
euangelia cum tabulas aureas cum gemmis praetiosis, qui pens. lib. XV ; patenam auream cum yaquintis, qui pens. lib. XX ; patenas argenteas II, pens. sing. lib. XXV ; scyphum aureum cum gemmis, pens. lib. VIII ; scyphum aureum circumdatum regnum, pens. lib. VIII ; scyphos argenteos deauratos III, pens. sing. lib. V ; gabatam hilictrineam, pens. lib. II ; tecas cyrei aureas II, pens. lib. VI ; pallia olouera blattea cum tabulis aurotextis de clamidem uel de stolam imperialem ; subfitorium super confessionem beati Petri apostoli. Haec omnia a Iustino Augusto orthodoxo uotorum gratia optulta sunt. Eodem tempore Theodoricus rex optulit beato Petro apostolo cereostata argentea II, pens. sing. lib. LXX. 11 Eodem tempore fecit papa Hormisda apud XI beatum Petrum apostolum trabem ex argento quem cooperuit, qui pens. lib. Ī XL.
Hic fecit in basilica Constantiniana
arcum argenteum ante altare, qui pens. lib. XX ; canthara argentea XVI, pens. sing. lib. XII.
Item ad beatum Paulum fecit
arcos argenteos II, pens. sing. lib. XX ; canthara argentea XVI, pens. sing. lib. XV ; amas argenteas III, pens. sing. lib. X ; scyphos argenteos stationales VI cum duces, pens. sing. lib. VI.
12 Hic fecit ordinationes in urbe Roma per mens. Decemb., presbiteros XXI ; episcopos per diuersa loca LV. Qui etiam sepultus est in basilica beati Petri apostoli, VIII id. Aug., consulatu Maximi (523). Et cessauit episcopatus dies VI.
LV. IOHANNES I (523-526)
1 Iohannes, natione Tuscus, ex patre Constantio, sedit ann. II m. VIIII d. XVI. Fuit autem a consulatu Maximi (523) usque ad consulatum Olybrii (526), temporibus Theodorici et Iustini Augusti christiani.
Hic uocitus est a rege Theodorico Rauenna ; quem ipse rex rogans misit in legationem Constantinopolim ad Iustinum imperatorem orthodoxum, quia eodem tempore Iustinus imperator, uir religiosus, summo ardoris amore religionis christianae uoluit hereticos extricare. Nam summo feruore christianitatis hoc consilio usus est ut ecclesias Arrianorum catholicas consecraret. 2 Pro hanc causam hereticus rex Theodoricus audiens hoc exarsit et uoluit totam Italiam ad gladium extinguere. Eodem tempore Iohannes papa, egrotus infirmitate, cum fletu ambulauit et senatores exconsules cum eo, id est Theodorus, Inportunus, Agapitus excons. et alius Agapitus patricius. Qui hoc accipientes in mandatis legationum ut redderentur ecclesias hereticis in parte Orientis : quod si non, omnem Italiam ad gladio perderet. 3 Qui dum ambulassent cum Iohannem papam, occurrerunt beato Iohanni a miliario XV omnes ciuitas cum cereos et cruces in honore beatorum apostolorum Petri et Pauli. Qui ueteres Grecorum hoc testificabantur dicentes a tempore Constantini Augusti a beato Siluestro episcopo sedis apostolicae, Iustini Augusti temporibus meruisse parte Greciarum beati Petri apostoli uicarium suscepisse cum gloria. Tunc Iustinus Augustus, dans honorem Deo, humiliauit se pronus et adorauit beatissimum Iohannem papam. 4 Eodem tempore beatus Iohannes papa cum senatores suprascriptos cum grandem fletum rogauerunt Iustinum Augustum ut legatio acceptabilis esset in conspectu eius. Qui uero papa Iohannes uel senatores uiri religiosi omnia meruerunt et liberata est Italia a rege Theodorico heretico. Iustinus imperator tamen gaudio repletus est quia meruit temporibus suis uicarium beati Petri apostoli uidere in regno suo : de cuius manibus cum gloria coronatus est Iustinus Augustus.
5 Eodem tempore cum hii suprascripti, id est papa Iohannes cum senatores, Theodorum excons., Inportunum excons., Agapitum ex cons. et Agapitum patricium defuncto Thessalonica et suprascriptos positos Constantinopolim, Theodoricus rex hereticus tenuit duos senatores praeclaros et exconsules, Symmachum et Boetium, et occidit interficiens gladio. 6 Eodem tempore reuertentes Iohannes uenerabilis papa et senatores cum gloria, dum omnia obtinuissent a Iustino Augusto, rex Theodoricus hereticus cum grande dolo et odio suscepit eos, id est papam Iohannem et senatores, quos etiam gladio uoluit interficere ; sed metuens indignationem Iustini Augusti, quos tamen in custodia omnes adflictos cremauit, ita ut beatissimus Iohannes, episcopus primae sedis, papa, in custodia adflictus deficiens moreretur. Qui tamen defunctus est Rauennae in custodia, XV kal. Iunias, martyr. Post hoc factum, notu Dei omnipotentis, XCVIII die postquam defunctus est beatissimus Iohannes in custodia, Theodoricus rex hereticus subito interiit et mortuus est.
7 Hic papa Iohannes refecit cymiterium beatorum martyrum Nerei et Achillei, uia Ardiatina ; item renouauit cymiterium sanctorum Felicis et Audacti ; item renouauit cymiterium Priscillae. Eodem tempore positum est ornatum super confessionem beati Pauli apostoli, de gemmis prasinis et yachintis. Item huius temporibus Iustinus imperator optulit :
patenam auream cum gemmis, pens. lib. XX ; calicem aureum cum gemmis, pens. lib. V ; scyphos argenteos V ; pallea auro texta XV ;
quod ipse Iohannes detulit ad beatos apostolos Petrum et Paulum et ad sanctam Mariam et ad sanctum Laurentium. 8 Hic ordinauit episcopos per diuersa loca XV. Cuius corpus translatum est de Rauenna et sepultus est in basilica beati Petri, sub die VI kal. Iun. Olybrio consule (526). Et cessauit episcopatus dies LVIII.
LVI. FELIX IIII (526-530)
1 Felix, natione Samnium, ex patre Castorio, sedit ann. IIII m. II d. XIII. Fuit autem temporibus Theodorici regis et Iustini Aug., a consulatu Maburtii (527) usque ad consulatu Lampadii et Horestis (530), a die IIII id. Iul. usque in IIII id. Octub. 2 Hic fecit basilicam sanctorum Cosmae et Damiani in urbe Roma, in loco qui appellatur uia Sacra, iuxta templum urbis Romae. Huius temporibus consumpta est incendio basilica sancti martyris Saturnini, uia Salaria, quam a solo refecit. Qui etiam ordinatus est cum quietem et uixit usque ad tempora Athalarici. 3 Hic fecit ordinationes II in urbe Roma per mens. Februario et Martio, presbiteros LV, diaconos IIII ; episcopos per diuersa loca XXVIIII. Qui etiam sepultus est in basilica beati Petri apostoli, IIII idus Octob. Et cessauit episcopatus dies III.
| Christian Latin | The Latin Library | The Classics Page |