THOMAE CAMPIANI EPIGRAMMATUM LIBER PRIMUS
1. AD EXCELSISSIMUM FLORENTISSIMUMQUE CAROLUM,
MAGNAE BRITANNIAE PRINCIPEM
Ludicra qui tibi nunc dicat, olim (amplissime princeps),
grandior ut fueris, grandia forte canet,
quaeque genus celebrare tuum et tua lucida possunt
facta, domi crescunt, sive patrata foris.
at tenues ne tu nimis (optime) despice Musas: 5
pondere magna valent, parva lepore iuvant.
regibus athletae spatiis grati esse solebant
apricis, nani ridiculique domi.
magnus Alexander magno plaudebat Homero,
suspiciens inter praelia ficta deos; 10
Caesar, maior eo, Romana epigrammata legit,
sceptigera quaedam fecit et ipse manu.
talia sed recitent alii tibi (maxime princeps);
tu facias semper maxima, parva lege.
enecat activam quia contemplatio vitam 15
longa, brevis, necnon ingeniosa, fovet.
2. DE LIBRIS SUIS
Nuper cur natum libro praepono priori?
princeps est aequum principe stare loco.
3. AD LECTOREM
Nec sua barbaricis Galeno scribere visum est,
in mensa nullum qui didicere modum;
nec mea commendo nimium lectoribus illis
qui sine delectu vilia quaeque legunt.
4. IN NERVAM
In coenam immunis propter ioca salsa vocatur
Nerva; suum fas est lingere quemque salem.
5. IN TABACCAM
Aurum nauta suis Hispanus vectat ab Indis,
et longas queritur se subiise vias.
maius iter portus ad eosdem suscipit Anglus,
ut referat fumos, nuda tabacca, tuos:
copia detonsis quos vendit Ibera Britannis, 5
per fumos ad se vellera callíde trahens.
nec mirum est stupidos vitiatis naribus Anglos
olfacere Hesperios non potuisse dolos.
6. DE AURO POTABILI
Pomponi, tantum vendis medicabilis auri,
quantum dat fidei credula turba tibi;
evadunt aliqui, sed non vi futilis auri:
servantur sola certius ergo fide
7. AD BERINUM
Nomen traxit Amor suum, Berine,
a fervente mari, unde diva mater
est e fluctibus orta sals-amaris
(verum vivida si refert vetustas),
credo non sine maxima procella. 5
nec dici temere hoc putes, Berine;
quippe instar maris aestuant amantes,
saepe et naufragium rei queruntur,
plusque illa fidei. vorax Charybdis
moecha est, et furia acrior marina. 10
8. IN VILLUM
Discursus cur te bibulum iam musaque fallit?
humectas mentis lampada, Ville, nimis.
9. IN NERVAM
Fratres, cognatos, natos, et utrunque parentem
composuit constans Nervaque rectus adhuc;
solus stirpe manens e tanta, sanguinis omne
iam decus in venis comprimit ille suis.
ergo beatorum mensas vir providus ambit, 5
inde sibi sanguis crescat ut usque novus.
iamque pater, mater, iam fratres, atque nepotes,
spreto est externo sanguine, Nerva, tibi.
10. IN MATHONEM
Ebrius uxorem duxit Matho, sobrius horret,
cui nunc in sola est ebrietate salus.
11. DE BONA FAMA
Qui sapit in multis, vix desipuisse videri
ulla in re poterit; tam bona fama bona est.
12. AD CALVUM
Cantor saltatorque priori de ordine certant,
Calve; sed ante choros musica nata fuit:
dignior et motus animi quae temperat ars quam
corporis est, quanto corpore mens melior.
13. AD COSMUM
Plena boni est mulier bona res pretiosaque, Cosme:
rara sed esse nimis res pretiosa solet.
14. IN LYCUM
Non ex officiis quae mutua gratia debet
ferre per alternas atque referre vices,
sed Lycus ex usu privato pendit amicos;
nec tacet; et solus quod sapit, inde putat. 5
pectore vir bonus et sapiens cernetur aperto;
non itidem malus; is, quod sapit, omne tegit:
sis licet ex fructu nummorum iam, Lyce, dives,
fictae ne speres faenus amicitiae.
15. AD EURUM
Multum qui loquitur, si non sapit, idque vetustum est;
Caccula causidicus si sapit, Eure, novum est.
16. AD HAEDUM
In multis bene cum feci tibi, non bene nosti;
si malefecissem, notior (Haede) forem.
17. IN BARNUM
In vinum solvi cupis Aufilena quod haurit,
basia sic faelix, dum bibit illa, dabis;
forsitan attinges quoque cor; sed (Barne) matella
exceptus tandem qualis amator eris!
18. IN CACCULAM
Caccula causidicus quid ni ditissimus esset?
et loquitur nemo magis, et verba omnia vendit.
19. IN SABELLUM
Nummos si repeto (Sabelle) rides;
coenam si nego perfuris (Sabelle).
utrumvis pariter mihi molestum est:
in re non fero seria iocosum;
in re non fero serium iocosa. 5
20. IN SECTOREM ZONARIUM
Artifices inter sector zonarius omnes
lucrum non fallax solus ubique facit;
namque opera expleta, cuncta sine ilite morave,
mercedem propria continet ille manu.
21. IN NERVAM
Temperiem laudare tuam vis Nervaque tangi;
ex tactu tepidus, Nerva, fatebor, eras.
sed quid homo tepidus sonat Anglis ipse docebo;
scilicet haud multum qui bonus aut malus est.
22. IN TUCCAM
Non salve, sed solve tibi Lycus obvius infit;
urbanus sed tu nil nisi, Tucca, vale.
23. IN CALUM
Colligit, et scriptos Calus in se ridet iambos:
vix credas homini quam male dicta placent,
invidiamque viro ceu quid probat utile magno
quem metui potius quam placuisse iuvat.
haec Calus: at genius quando susurrat in aurem, 5
est gravis invidiae saepe ruina comes.
24. IN MARINAM
Docta minus, moechis ut erat contenta duobus,
sic etiam bigis vecta Marina fuit:
nunc eadem solis agitur fastosa quadrigis,
nunc igitur moechos bis capit illa duos.
25. IN TATIUM
Haud melior Tatio vir erat, nec amicior alter;
hoc tolerabilior iam Calus; aula docet.
nam faciles nondum gustata potentia reddit,
at prima prohibet plurima fronte pudor.
simplicitate sua sic virgo educta pudice 5
lusus declinat, verbaque nuda nimis:
aptior haec tandem licet obtrectante labello
basiolum discit reddere, parque pari;
inde manum tangi patitur, tectasque mamillas,
nec refugit quamvis arctior instat amans. 10
ast Venerem simul illa sapit, tacitosque Hymenaeos,
inpune et fieri perdita quaeque videt;
perfricta quid non audebit denique fronte,
aut quem nequitiae ponet aperta modum?
pessimus ex pravo sic nascitur aulicus usu; 15
nec mirum, cui non imperat una Venus.
26. IN ACERRUM
Cautus homo est, et Acerrus habet quot lumina quondam
VArgus, at haec dubie cuncta nihilve vident.
27. IN CALVUM
Ne quem nunc metuas in te atros scribere versus;
nigrorem Aethiopi qui paret, ecquis erit?
perfosso quid opus nova figere spicula corde?
quis dabit in misera pocula dira phthisi?
omnis cura tibi, Cale, sit de funere, tanquam 5
mortuus, et speres iam bona verba licet.
28. AD LICINIUM
Vir bonus esse potest, Licini, cui foemina nulla
imperat; at contra vir malus esse potest.
29. IN GAURUM
Causidicos in lite paras tibi, Gaure, peritos,
quorum tu meritis munera nulla negas:
in morbo medicos contra conducis inertes,
quamque potest minimo; sic tibi, Gaure, sapis?
haeredi siquidem rem, vitam nemo relinquet; 5
haeredi potius vivitur, anne tibi?
30. IN PARDALUM
Ex quibus existunt animalia spagyrus iisdem
dicit ali; verum est, id ratioque docet.
ex sale, mercurioque, et sulphure corpore constant,
ut Paracelsiacae perstrepit aura scholae.
Pardalus idcirco chymicus tumidusque professor, 5
pro modico modium iam solet esse salis;
idque agit assidue, magis ut se nutriat, inquit:
sulphur sic utinam mercuriumque voret.
31. IN CORVINUM
Bassano multum debet Corvinus; honorem
iure suo, gratum munificoque animum:
Bassanus ne hilum Corvino; qui male gratus
cunctorum amisit mutua iura hominum.
32. IN HISTRICUM
Tritas rogo cur habeat Histricus vestes;
an deficit res, aut fides? negat: quaero
novis quid obstet? vestiarum non fert,
ait, qui adaptet sibi: timet titillari.
33. IN ALBIUM
An te quod pueri in via salutent
ignoti, gravis intumescis, Albi,
incedens veluti novus senator,
fixis vultibus, et gradu severo?
erras; non honor hic, metus profecto est; 5
nam tristis ferulae memor puellus
quid ni cogitet ex ineptiente
ista te gravitate paedagogum?
34. DE EPIGRAMMATE
Sicut ex acre piper mordax epigramma palato
non omni gratum est: utile nemo negat.
35. IN CORVINUM
Quis non te, Corvine, omni iam munere dignum
et gratum exemplo te celebrante feret?
nam Venerem tibi dat Galla, idque palam omnibus effers,
tanti ne meriti non videare memor.
36. IN UTILITATE
Utilis est nulli semet qui negligit; omni
vix usquam spreta est utilitate bonus.
37. IN NERVAM
Vinum amat, horret aquam; qua visa Nerva recurrit,
ut solet a rabido morsus, Amate, cane.
porrecto vini cyatho fugitat canis; illi
ostendas lympham quando fugare velis.
38. AD PONTICUM
Argus habet natos sex, nullam, Pontice, natam;
vulgo si credis, sobrius Argus homo est.
39. AD COSMUM
Versum qui semel ut generat nullum necat, idem
non numeris gaudet, Cosme, sed innumeris.
40. DE HENCRICO 4 FRANCORUM REGE
Henricum gladio qui non occidere posset,
cultello potuit: parva timere bonum est.
41. AD SERENISSIMAM ANNAM REGINAM
Anna, tuum nomen si derivetur ab anno,
nominibus quadrant annua quaeque tuis:
annua dona tibi debentur, et annua sacra;
atque renascendi per nova secla vices.
42. AD EANDEM
Quatuor Anna elementa refert, venerabile nomen;
divisis partes, Anna, tot annus habet.
Anna retro est eadem, sed non reflectitur annus;
hic in se moriens, salva sed illa redit.
43. AD SERENISSIMUM CAROLUM PRINCIPEM
Scotia te genuit, cepit mox Anglia parvum;
sed tu, quod spero, Carole, neuter eris.
unica te faciet nam magna Britannia magnum;
nomina conveniunt factaqua magna tui.
44. AD AUGISTISSIMUM IACOBUM REGEM
Curta tuum cur haec metuunt epigrammata nomen?
debetur famae maxima musa tuae.
45. AD CASTRICUM
Acceptum pro me perhibes te, Castrice, ludis
admissum; pro te captus at eiicior:
esse mei similem non est tibi causa dolendi,
sed me tam similem poenitet esse tui.
46. AD ROBERTUM CARAEUM EQUITEM AURATUM NOBILISSIMUM
Olim te duro cernebam tempore Martis,
in se cum fureret Gallia, qualis eras.
teque, Caraee, diu florentem vidimus aula,
dux, idem et princeps, dum tua cura fuit.
unus erat vitae tenor, et prudentia iuncta 5
cum gravitate tibi sic quasi nata foret:
nec mutavit honos, nec te variabilis aetas;
qui novit iuvenem, noscet itemque senem.
47. IN TUCCAM
Consuluit medicum de cordis Tucca tremore;
morbum (proh) talem miles habere potest!
48. IN CACCULAM
Vulgares medici tussi febrique medetur,
et vitiis quorum causa cuique patet.
morbi sed cerebri convulso corpore, vel cum
non movet, exposcunt haud levis artis opem.
aemulus hinc causam defendit Caccula nullam 5
quae iusta, aut bona sit; pessima sola placet.
hanc agit intrepide semper, victorque triumphat,
tanquam is cuius ope est Attica pulsa lues.
49. DE TERMINIS FORENSIBUS
Anglorum iurisconsulti quatuor uno
exposcunt anno, termini at iis duo sunt:
terminus a quo res trudunt, et terminus ad quem;
mutua qui sumunt nomina saepe sua.
50. AD PONTICUM
Convivas alios quaeras tibi, Pontice; coeno
lautius atque hodie tutius ipse domi:
nam me qui monuit vester modo rufus olebat
ac si esset totus caseus, isque vetus,
et tostus decies; atqui hunc meus horret utervis 5
suffitum genius; Pontice, coeno domi.
51. IN TABACCAM
Cum cerebro inducat fumo hausta tabacca stuporem,
nonne putem stupidos quos vapor iste capit?
52. AD SABELLUM
Filia, sive uxor peccat, tua culpa, Sabelle, est;
per se nulla bona est, nulla puella mala;
soli debetur custodi foemina quicquid
in vita spurce, sive decenter agit.
53. DE GAURO
Nil dum facit temere, nihil facit Gaurus.
54. IN ACMEN
Est dives Titus, id fateris, Acme;
et te coniugio expetit misellam;
illum tu fugis, attamen beatum:
quare? non sapit, inquis; et quid inde?
an si quis prior est Vlysse coelebs, 5
non reddes, simul hunc sinu maritum
complexa es, stolidum magis Batillo?
55. IN GLAUCUM
Debilis eunuchus sit, sit castratus oportet;
tam Glauco invisum est omne virile genus.
56. IN LAURENTIAM
Imberbi, si cui, Laurentia nubere voluit,
invenit multos haec sibi fama procos;
impubes omnes, mora quos in amore pilosos
reddidit; ignoto sic perit illa viro.
57. IN LALUM
Aedes Lalo amplae sat sunt, sed aranea telis
immunis totas inficit, ille sinit.
quoque magis numero crescunt, gaudet magis, unus
tetras bestiolas has amat atque fovet;
non tamen ut bellas; nec quod medicina pusillis 5
vulneribus tela est; toxica nulla facit.
verum est cum muscis lis non medicabilis; illas
insequitur demens, omnimodoque necat;
idque opus imposuit misero festiva puella,
ala cui muscae laesus ocellus erat. 10
58. IN NERVAM
Dissecto Nervae capite, haud (chirurge) cerebrum
conspicis; eia, alibi quaere; ubi? ventriculo.
59. AD APRUM
Causidicus qui rure habitat, vicina per arva
si cui non nocuit, iam benefecit, Aper.
60. AD PONTILIANUM
Qua celebrata Lyco fuerant sponsalia luce,
captus homo tota mente repente fuit:
idque velut monstri quid dimiraris? at illo
quis non insanit (Pontiliane) die?
61. AD BERINUM
Vidisti cacodaemonem, Berine;
qua tandem specie? canis nigri, inquis.
vah; dicam melius, canem figura
vidisti cacodaemonis, Berine.
62. AD AULUM
Cum scribat nunquam Corvinus non satur, Aule,
tantum ieiuni carminis unde facit?
63. AD LAURAM
Egregie canis, in solis sed, Laura, tenebris;
nil bene fortassis non facis in tenebris.
64. AD PONTICUM
Re nulla genio cum pigro (Pontice) noster
consentit genius; sed velut ignis aquae
miscetur, pariter suscepta negotia reptant
invite, pariter somnus utrumque premit.
mens hebet, herba velut, vicino infecta veneno, 5
tota mihi; vel ceu flamma repressa furit.
tale mihi tuus est solanum, Pontice, summus
patronus Decius, nescio quale tibi.
65. DE HONORE
Qui plus quam vires tolerant subit amplior aequo,
is merito dici possit honoris önow
66. AD SALUSTIUM
Hesterna tibi gratulor, Salusti,
de coena magis ob iocos inermes,
et suaves animo calente risus.
hausto non timide novo rubello;
quam de istis avibus quater sepultis, 5
selectis dapibus tuo palato;
quae mensa positae, sed expianda,
efflavere stygem, suoque nostrum
tetro nunc feriunt odore nasum.
sed me reprimo quamlibet gravatum, 10
nam res candida fama mortuorum est.
67. IN COSSUM
Condidit immenso puerilia membra sepulchro
filioli, multo marmore claustra tegens,
Cossus, quanta duos caperent satis ampla Typhaeos,
solus consilii conscius ipse sui.
ergo impar spectator opus miratur; at illud 5
ingenium authoris ceu levis umbra refert:
aedes qui tantas habitat miser, ut bene possent
cum turba proceres sustinuisse duos.
68. DE NUPTIIS
Rite ut celebres nuptias,
dupla tibi face est opus;
praetendat unam Hymen necesse,
at alteram par est amor.
69. AD GUILIELMUM CAMDENUM
Legi operosum iamdudum, Camdene, volumen,
quo gens descripta et terra Brittana tibi est,
ingenii foelicis opus solidique laboris:
verborum et rerum splendor utrinque nitet.
lectorem utque pium decet, hoc tibi reddo merenti, 5
per te quod patriam tam bene nosco meam.
70. DE SUIS
Rerum quae nova nunc Britannicarum
exorta est facies? vetus recessit
prorsus sobrietas; gula, insolensque
cultu insania, futulisque pompa
pessundant populum manu potentem; 5
sic pauci ut bene de suoque vivant;
vixque ex omnibus invenire quenquam est
qui non accipit ipse foenus aut dat.
71. AD GLAUCUM
Exemplo quicquid fit, iustum creditur esse;
exemplis fiunt sed mala, Glauce, malis.
72. DE MEDICIS
Gnarus iudicat aurifex metalla,
dat gemmis pretium et suum valorem:
doctos sed medicos, bene et merentes,
tantum ponderat imperita turba.
73. IN LIGONEM
Invideat quamvis sua verba Latina Britannis
causidicis, docto nunc Ligo ferto equo.
et medici partes agit undique notus; Alenum
scenarum melius vix puto posse decus.
74. DE SENECTUTE
Est instar vini generosi docta senectus;
quo magis annosa est, acrior esse solet.
75. AD CALVUM
Insanos olim prior aetas dixit amantes;
non sanos hodie dicere, Calve, licet.
76. AD MAURUM
Perpulchre calamo tua, Maure, epigrammata pingis;
apparet chartis nulla litura tuis.
pes seu claudus erit, seu vox incongrua, nunquam
expungis quidquam; tam tibi pulchra placent.
pulchra sed haec oculis ut sint, tamen auribus horrent; 5
horrida vox omnis, lusce, litura fuit.
77. IN CINNAM
Notos, ignotos, celsos, humilesque salutat
Cinna; ioco populi dicitur ergo salus.
78. IN TUCCAM
Sit licet oppressus, licet obrutus aere alieno
Tucca, nihil sentit: quam sapit iste stupor!
79. IN NERVAM
Coctos Nerva cibos crate aut sartagine torret
usque in carbonem; deliciasque vocat.
quid potius cuperet quam carbonarius esse
helluo inops, cui plus quam caro carbo placet?
80. AD EURUM
Solas pauper amat Macer beatas,
lautas sed nimis atque fatuosas;
laudari cupit, Eure, non amari.
81. AD PONTICUM
Propria si sedes iecur est et fomes amoris,
haud tuus esse potest, Pontice, sanus amor.
82. IN LIGONEM
Ligo Latine culnerarium potum
dicere volebat; vulverarium dixit.
83. IN DAEDALUM
Parva te mare navigasse cymba
magnum, Daedale, praedicas; quid ad me
cymba si Styga transmees eadem?
84. AD IUSTINIANUM
Vir bonus et minime vis litigiosus haberi,
et lites coram iudice mitis ais,
non amo, nec temere cuiquam struo gratia causae
maior ut accedat (Iustiniane) tuae.
invidiam, ah, nescis quantam tua candida verba, 5
quas inimicitias, quae tibi bella parant,
quosve illic risus astantibus ipse moveres,
damnans iuridicis utile litis onus,
quamque patet turbis bonitas tua: tres tibi scribent
mane dicas aliqui; mox alii atque alii; 10
nec succrescenti posthac a lite quiesces,
idque alieno etiam iudice: iamne tremis?
85. IN CACCULAM
Legis cum sensum pervertis, forsitan illud
iure facis, sed non, Caccula, iure bono.
86. AD PAPILUM
Papile, non amo te, nec tecum coeno libenter,
nec tamen hoc merito fit, fateorque, tuo:
sed nimis ore refers miscentem tristia Picum
toxica, suspectum te tua forma facit:
anguillam quisquis timet, esse hanc autumat anguem 5
et non esse sciat, cogitat esse tamen.
87. IN LYCUM
Coniugio est iuctos qui separat execrandus;
pugnantes dirimi non sinit ergo Lycus.
88. IN BOSTILLUM
Magna Bostillus magnum se venditat aula;
aula magna tamen plus bovis olla capit.
89. AD EURUM
Non laute vivis, sed laete; negligis urbem;
attamen urbani plenus es, Eure, ioci;
tam lepido tibi fit rus ipsa urbanius urbe,
rusque tuum in se nil rusticitatis habet.
90. IN MATHONEM
Martis, ut affirmat, Veneres sed vulnere claudus
it Matho, scit morbum dissimulare suum;
et fictum narrat, medico indulgente, duellum;
prostrato inflictum sed sibi vulnus, ait.
91. IN MYRTILLAM
O dira pestis utriusque Myrtilla
sexus, liquescens dulcium ore Sirenum:
parumne ducis credulos amatores
si perdis omnes, artibus animos iisdem
quin optumarum polluas puellarum, 5
ut nulla propter te indole ex sua vivat
simul aure putrida hauserit tuos cantus?
o pestis omni pestilentior peste!
haud saeviit adeo Atticis senex Cous
a moenibus quam dupulit sacram tabem: 10
madore nec quae languido Britannorum
terrebat animos omnium nova strage;
crebrave sternutatione quae lues longe
grassata miseram solitudinem vidit;
nec enim parem poeticis inaudire est 15
scriptis, sed omnes una pestis haec pestes
superat, sit illa vera, sit licet ficta.
92. IN PSEUDOMEDICUM
Invento ex libro medicus qui creditur esse;
fortunae, non is filius artis erat.
93. AD MANTALUM
Non satis est supra vulgus quod, Mantale, sentis,
consilium si non exprimis ore gravi.
distinguit ratio a brutis, oratio sed nos
inter nos, animae lux et imago loquens.
94. DE FRANCISCI DRACI NAVE
En Draci sicco tabescit littore navis,
aemula sed sphaerae, pulcher Apollo, tuae.
illa nam vectus vir clarus circuit orbem,
Thymbraeo et vidit vix loca nota deo.
cuius fama recens tantum te praeterit, Argo, 5
quantum mortalem Delia sphaera ratem.
95. IN MORACHUM
Mors nox perpetua est; mori proinde
non suadet sibi nyctalops Morachus,
in solis titubans ne eat tenebris.
96. IN OBITUM HENRICI MAGNAE BRITANNIAE PRINCIPIS
Grandior et primis fatis post terga relictis,
concipiens animo iam nova regna suo,
princeps corripitur vulgari febre Britannus;
hinc lapso ut coepit vivere flore perit.
sic moriemur? ad haec ludibria nascimur? et spes 5
fortunaeque hominum tam cito corruerint?
97. DE FRANCISCO DRACO
Nomine Dracus erat signatus ut incolat undas;
Dracum namque anatem lingua Britanna vocat.
98. IN OBITUM IACOBI HUISII
Heu non maturo mihi fato, dulcis Huissi,
occidis, heu, annis digne Mathusaliis;
occidis ex morbo quem fraus et avara Synerti
saevitia ingenuit; cui mala multa viro
det Deus; et, lachrymis quotquot tua funera flerunt 5
in diras versis, ira odioque necent.
99. IN BOSTILLUM
Audiit ut cuculos comedi Bostillus in aula
moechus, abit metuens prospiciens sibi.
100. IN FANNIUM
Hispani bibit indies lagenam
vini Fannius; usque cruditatem
causatur stomachi; novem decemve
ante annis cucumem unicum quod edit
maturum minus; isthic, isthic usque 5
haerens ventriculum gravat, nec esse
Hispani immemorem sinit Lyaei.
101. IN APRUM
Impurus, sexu nec Aper scortator in uno,
cum lotii clausus forte meatus erat,
sic periit; misero sua facta urina ruina est,
it poenae causa in pene nocente fuit.
102. AD CALVUM
Non Anglos carnis defectu, Calve, bovinae
Caletum Galli deseruisse ferunt,
sed condimenti quod profert acre Sinapi;
hoc ioculoque sibi Gallia tota placet.
coccineo hanc hosti nuper cum dederet urbem, 5
neutrius Gallo copia, crede, fuit.
103. IN CORVINUM
Effodiat sibi, Calve, oculos Corvinus, Homero,
ut sperat, similis non tamen esse potest.
104. IN CINNAM
Daemonis effigie compressit Cinna puellam;
deinde sacerdotem se facit; atque fugat
daemonium ut voluit; gravida sed virgine, nescit
anne pater daemon, vel sacer hospes erat.
105. AD NAEVOLAM
Ebrius occurrit quoties tibi Naevola, vinum
non nimium, dicis, sed bibit ille malum.
106. IN CALVUM
Divinas bona, Calve, tibi, sed sola futura
semper; et haec semper sola futura puto.
107. AD EURUM
Vocem Lyctus habet parem cicadis,
aut qualem tenues feruntur umbrae
ad ripas Stygis edere eiulantes.
hunc si quis novus audiat loquentem,
exhaustum poterit phthisi putare; 5
ipsum sin oculis metit, Cyclopum
ceu spectans aliquem timebit auctis
membris horribilem, atque ventricosum.
vox tam disparilis fit unde, dicam?
sic, Eure, expediam: creasse mutum 10
naturam voluisse credo Lyctum;
errantemque dedisse semimutum.
108. AD EUNDEM
Mentem pervertit gravis ut iactura Metello,
sic inopinatum Lysitelique lucrum.
harum quae maior fuerit dementia quaeris?
damna ferens; curas nam petit, Eure, duas.
109. AD PONTICUM
Qualiscunque suam contemnit foemina famam,
nullum, etsi decies, Pontice, iurat, amat.
110. IN LYCHEN
Graecia praeclare pulchras vocat élfesibo¤aw,
quippe proci praestant munera, forma procos;
sed formosa Lyche vivit neglecta; quot alma
nam Cytherea trahit, fusca Minerva fugat.
111. IN FLORAM
Omnia consciolis, bona tantum narrat amanti
Flora; ita flacessit fama, virescit amor.
112. AD AREANAM
Quod sis casta (Areana) nego, deciesque negabo,
credaris tota talis in urbe licet.
nam tuus insequitur dum putida scorta maritus,
dum turpi, et vario ruptus amore perit:
crede mihi quotquot noti meretricibus illis 5
sunt homines, noti sunt, Areana, tibi:
sive equites, seu magnatum de stemmate creti;
ruris an urbis erit; pomifer, anne cocus;
omnes, mille licet, te sunt, o casta, potiti;
omnium et in morbos sic vitiata ruis. 10
113. AD PONTICUM
Suspecto quid fure canes cum, Pontice, latrent
dixissent melius, si potuere loqui?
114. AD LABIENUM
Nonnullis medicina placet nova, notaque sordet;
sed tutas praefer tu, Labiene, novis.
115. IN ALBUM
Quem vitae cursum, quam spem, sortemve sequaris,
quaerendo tremulus factus es, Albe, senex,
sic tumulo mox ut nequeas inscribere Vixi;
embrioque, aut minus hoc, cum morieris, eris.
116. DE LYCORI ET BERNINO
Gratis non amat, et sapit Lycoris:
moechae dat nihil, et sapit Berinus.
117. AD GALLAM
Cum loqueris resoni prodit se putrida nasi
pernicies: si vis, Galla, placere, tace.
118. IN NERVAM
Et miser atque vorax optat sibi Nerva podagram,
solis divitibus qualis adesse solet.
errat si putat id voti prodesse gulosis;
nam quid lauta iuvat mensa, iacente fame.
119. AD PONTICUM
Femina +vindicta+ citiusne ardescit amore?
Phoebo, si dicis, Pontice, maior eris.
120. AD LABIENUM
Vinum Theriacam magnam dixere vetusti
authores; gratum est hoc, Labiene, tibi.
hinc te secure Baccho sine fine modoque
imples; visceribus sanus an aeger idem est.
sed ne delires: dirum namque ipsa venenum 5
Theriaca est, sumas si, Labiene, nimis.
121. IN LAUSUM
Lausus ut aeterna degit sub nube tabaccae,
coniux ardenti sic sua gaudet aqua:
vir fumum, haec flammam bibit; infumata maritus
tanquam perna olim, frixa sed uxor erit.
122. AD PONTICUM
Poenituisse Mydam voti sat constat avari,
cumque cibus potusque aureus omnis erat.
nunc aurum sed eum potare chymista doceret,
iratosque sibi ludere posse deos.
quid mirum tales auri si nectare lactet 5
immunes morbis, diis similesque facit?
sed non diis similes sunt quos spes aurea fallit;
quales sint igitur (Pontice) dissimiles.
123. IN AULUM
Ex speculo pictor se pinxit ut Aulus amicae
dat tabulam; speculo mallet amica frui.
124. DE HENRICO PRINCIPE
Occubuit primis Henricus clarus in annis;
nec spolium mortis, sed pudor ille fuit.
125. AD PARIDEM
Vt vetus adscivit sibi magna Britannia nomen,
pingere se sexus caepit uterque, Pari;
haud sine vulneribus veteres tinxere Britanni
corpora, divelli nec timuere cutem:
parcere sed Pictos sibi praecipit aula novellos, 5
et tenera leves arte polire genas.
barbariem antiqui mores sapuere; recentes
mollitiem; neutrum mi placet ergo, Pari.
126. IN VACCERAM
Damnatis quoties Vaccera turpe
immiscet ioculis, id esse dictum
non (ut velle videtur ore blaeso)
imprudenter ait, sed impudenter.
127. AD FURIUM
Sub medium culpae, Furi, cum coniuge moechum
prendit Aper; taurum iam vitulumne vocas?
128. AD BERINUM
Uxor quod nimium tua sit foecunda, Berine,
conquereris; castae sic tamen esse solent:
addis ut implacido sit et ore, et more molesta,
et pugnax; castae sic tamen esse solent:
quin aliis lepidam dicis magis atque benignam 5
quam tibi: sic castae non tamen esse solent.
129. AD EURUM
Mortuus Hermus abhinc tribus est aut quatuor annis;
immo vivit, ais; mortuus, Eure, mihi est.
130. AD CRISPUM
Mutua multa licet sestertia poscat amicus,
maxima relligo est, Crispe, negare tibi.
sic numeras tamen ut lachrimis credaris obortis
quod facis officii poenituisse tui.
nil tibi, Crispe, deest nisi digni vultus amici; 5
nam, non ut decet, at quod decet usque facis.
131. AD CHLOEN
Mortales tua forma quod misellos
multos illaqueet, Chloe, superbis:
hoc sed nomine carnifex triumphet.
132. IN LABIENUM
Perdere cum voluit potuit Labienus; Hybernum
virtute hac potuit perdere cum voluit.
133. IN BRUSSILIUM
Ardet Brussilii uxor histrionem;
is funambulam; utrinque flamma saevit,
nullo extinguibilis liquore, nullo.
primum grande nemos voravit, inde
villas tres, ovium greges, boumque 5
circum pascua tosta mugientum,
vix aula furor abstinet paterna;
et si fas miseris malum ominari,
tandem cum domino domum cremabit.
134. IN CACCULAM
Caccula, cum tu sis vetus accusator, adaugens
crimina, quam causas daemonis instar agis!
135. IN CINNAM
Dic sapere, et sapiet; stupidum dic, Cinna stupescet;
si furere, insanus; si premis, aeger erit;
dic modo, fiet idem quod dicis; nec simulare
novit, habent vires verba veneficii.
136. AD CALVUM
Ne tibi, Calve, petas socios in amore fideles;
si quod amas metuis perdere, solus ama.
nocte suo fidum domino domuique molossum
una salax cogit prodere cuncta canis:
nocturni id fures norunt, quantumque libido 5
tentabit firmam deiicietque fidem.
137. AD HARPALUM
Nec bene, nec belle, semper tamen, Harpale, cantas;
artem disce, canes sic minus, at melius.
138. IN PORCUM ET NERVAM
Desinit auditis campanis meiere Porcus,
sit vesica licet mole molesta gravi.
haud lotium contra, sonuit si fistula, fraenat
Nerva; sed invito sic ruit omne, miser
ut penitus madeat; nec ei prodessse matella 5
possit, ita audaces evocat imber aquas.
motus tam discors illis qua vi fit, Aquinas
quaerat; nos risu res satis ipsa iuvat.
139. IN POETASTROS
Sulphure vicenda est prurigo poetica nullo;
sed neque Mercurio, quem fugat illa deum.
140. DE GERMANIS
Germanus minime quod sit malus, efficit aequum
tota quod explosis gens amat effugiis.
nam divirticulis cum lex laetabitur, ansam
dat fraudi, multos nec sinit esse bonos.
141. IN GLAUCUM
Alas amisit Glaucus, draco nam fuit olim;
nunc serpens factus nec leve virus habet.
142. IN APRUM
Septem civis Aper degit, tot et aulicos, annos;
vivere scit melius quam, Labiene, mori.
143 IN CRISPINUM
Uxorem Crispinus habet, tamen indigus unam
vix alit, extremam sensit uterque famem.
ipsam dives amat Florus, fremit ergo maritus,
quanquam rivali nunc opus esse videt.
moechum saepe vocat, sed cum, qui sustinet, ipse 5
qua fruitur, victu, vestibus, aere domum,
dispeream nisi sit vere Crispinus adulter;
sponsus, qui sponsi munia Florus obit.
144. DE SUDORE BRITANNICO
Quid ni pestis sit sudor malus Angilica? cives
Hybernis gaudent sole vigente togis.
145. AD THESPILEM
Inferius labrum cur mordes, Thespilis? illi
ne noceas, si vis basia laeta tibi.
alterum iners cupido quamvis famuletur amanti,
at magis hoc docta mobilitate placet.
146. AD PONTICVM
Quanto causidicum magis arguo, si malus idem est,
tanto plus laudo, Pontice, si bonus est.
147. AD GALLAM
An tua plus sitiat lingua, an plus, Galla, loquatur,
ardua res dictu plenaque litis erit.
nam quoties sitit illa bibis; bene potaque garris;
procreat unde novam multa loquela sitim.
dum bibis ergo invita taces, mora nec datur illi. 5
indefessa anima sed bibis, aut loqueris.
148. DE LONDINENSIBUS
Sunt Londinenses Coritani, sivi Brigantes,
seu Cambri; raros urbs alit ampla suos.
sic Londinates producit mixta propago,
plurimus inter quos semicolonus erit,
aegre mutandus; partis nam foenore nummis 5
quantum quisque potest praedia civis emit,
in rus festinans, aetas ni praepedit, ipse;
haeredi saltem dant nova rura locum,
qui, semiurbanus, velut hermaphroditus habetur
indigenis, nam nil rus nisi rure placet. 10
quippe canes, vel equos semper, vel aratra loquuntur;
illis caetera sunt maxima barbaries.
o utinam civis tantum civilia tractet;
rustica qui ruri non alienus erit. 149
149. AD ARETHUSAM
Cernitur in nivea cito, si fit, sindone labes;
formosis eadem lex, Arethusa, datur.
150. AD IUSTINIANUM
Causidicos ditat, res perdit et una clientes,
uno quae verbo est, Iustiniane, mora.
151. DE HOROLOGIO PORTABILI
Temporis interpres, parvum congestus in orbem,
qui memores repetis nocte dieque sonos:
ut semel instructus iucunde sex quater horas
mobilibus rotulis irrequietus agis:
nec mecum quocunque feror comes ire gravaris, 5
annumerans vitae damna, levansque meae.
152. AD EURUM
Nec turpe lucrum, nec decus, nec in plebem
invida potestas, pulcrha sed poetarum
votum pudicum est fama; <nam> bonis meta
omnibus, at illis unica, et mera, et sola;
auferre quam merentibus furens nescit 5
vis vulnerata divitum: Aulus hinc vivit;
liberque Iunius, et amabilis Flaccus;
et vile quisquis vulgus, Eure, fastidit.
153. AD LABIENUM
Mentiri pro te servo si sis bonus author;
pro se mentiri, cur, Labiene, vetas?
154. AD HAEMUM
Difficile est reperire fidem, si quaeris in aula,
pene tibi delator tertius, Haeme, vir est.
talem pone novis nimium qui partibus haeret;
officiosus homo est? insidiosus erit.
155. AD IUSTINIANUM
Quatuor et viginti Arthuri regia mensa
convivas aluit; quaeque rotunda fuit.
mensis iam reges longis utuntur, at uni
vix est conviviae, Iustiniane, locus;
Augustus toto cum maximus esset in orbe, 5
illi convictor sat Maro gratus erat.
sed sine compare sit Maro, sic sine compare rex est
delicias populus quem vocat ipse suas.
156. AD FAUSTINUM
Curvam habeat tua cervicem, Faustine, puella:
sic, tanquam cupiat basia, semper erit.
157. AD IUSTINIANUM
Si quaeruntur opes, vel honores, sive voluptas,
vix est qui fruitur, Iustiniane, satis.
nam satis est quicquid naturae sufficit; ultra
quod poscit mens, est, Iustiniane, nimis.
158. IN HAEDUM
Causidicus bene dotatam cum duxerat Haedus,
nulla viro vigilis cura clientis erat.
vere sed expleto, cum dote extinguitur uxor,
desertoque animi detumuere novi.
hic parat omnimodis pulsos revocare clientes; 5
nam nuc si causas non agit Haedus, egit.
159. AD EURUM
Qui compotorem sibimet proponit amicum,
compos propositi non erit, Eure, sui.
160. AD GLUBUM
Haeres avari, Glube, foeneratoris
viperea qui nunc flagra flet tua causa,
praedia, age, vende, pasce scorta, scurrasque;
disperde maleparta alea, gula, luxu,
egensque quaeras foenore at triplo nummos; 5
instesque, licet irrideant trapezitae;
nec desine usque dum infimus rogatorum
te filium fateare foeneratoris.
161. AD AMATUM
Multas cum visit regiones Paetus et urbes,
in patriam laete deinde receptus erat.
ut mos est, rogat hunc civis de mercibus, armis
miles; de ruris rustica cura bonis;
aulicus ad vestes quod pertinet; aulica fucos, 5
atque oleum talci; singula quisque sua:
solus qui solo nutritur iure Britanno,
externa de re quaerit, Amate, nihil.
162. IN TUCCAM
Plus aequo gladio pacis qui tempore credit,
Tucca, suo, gladio sed sine, saepe perit.
163. AD LUCIAM
Lucia, vir nihili est qui quanti virgo sit aeris
curat: venalem sic sibi quaerat equum.
nequicquam magna certant de dote puellae,
plus aero innuptas vita pudica beat.
164. IN CACCULAM
Acturus causas amisit Caccula vocem,
inter praecones illico quaerit eam,
causidicosque illos qui vociferare solebant
ingenti strepitu; deserit inde forum,
foemellasque rogat sua quae venalia clamant, 5
urbnais servis deinde molestus erat;
turrim mox adiit, cunctos rogitansque, locusque
omnes vestigans: vox tamen usque latet.
bombarda tandem, quae turrim evertere posset,
explosa, inventa Caccula voce redit. 10
165. DE SERVO SUO
Servo iter ingressus gladium committo ferendum;
mox soli atque omni cum sine teste sumus,
"aurum, noster ait, "gestas, here; nec latet, id iam
auferre armati vis ab inerme potest;
factum quis prodet? dominum spoliare sed absit; 5
sed facilis res est, si volo; nolo tamen."
"credo," aio, et laudo pro tempore; pergit ineptus
dicere qualis hero quamque fidelis erit.
inde domum laetus redeo, gladioque recepto
eiicio vacuum, despicioque fidem; 10
parque pari referens, "fidum te sensimus, inquam,
et retinere licet, si volo; nolo tamen."
nam neque credendus, nec habendus, talia servus
aut qui concipere, aut non reticere, potest.
166. AD HAEDUM
Ignarum iuvenem nudum cur trudis in urbem?
neglecto caecum quis duce tentat iter?
Gnossia non totidem domus erroribus, Haeme,
fallax, his filo quamlibet esset opus,
aetati crudae quot vita urbana tenebras 5
obiicit, impuras et sine luce vias.
ne duce destituas titubantem nocte dieque
filiolum, salvum si cupis, Haeme, tibi.
167. AD LABIENUM
Tres novit, Labiene, Phoebus artes,
ut narrant veteres sophi; peraeque
quas omnes colui, colamque semper:
nunc omnes quoque musicum, et poetam
agnoscunt, medicumque Campianum. 5
168. AD CALATHEN
Graecas, Latinas, litterasque Gallicas
laudo: puellae lingua sed si sit bona,
cur uteretur, Calathe, alia quam sua?
169. IN NAEVOLAM
Tres est pollicitus rationes Naevola Cinnae,
nummos qui nollet reddere. reddit eas:
nil quod debetur prima; altera nil quid haberet;
tertia non presto est: Naevola debet eam.
170. AD EURUM
Pro patria si quis dulci se dixerit, Eure,
velle mori, ridens ut sibi vivat, ais,
civis avarus; et ut servetur Caccula rostris;
splendeat ut picta veste rotaque Calus.
sic tu; pro patria fortis cadet attamen omnis; 5
si bona sit, merita est; sin mala, dulce mori.
171. IN CRASSUM
Crassus ab urbe profecturus, quam firmiter haerens,
ludorum causa, desidiosus amat:
tres licet haud ultra noctes sit rure futurus,
idque absolvat iter dimidiata dies:
sollenen ad caenam primos invitat amicos, 5
ceu natitaliam quam celebrare parat;
magna cum pompa, curva resonante sedetur
buccina, et in vitrum plena refusa salus,
convivas aequo quae iure perambulat omnes;
auspicium foelix hinc sibi sumit iter. 10
Crassus at extremis tanquam rediturus ab Indis,
mox testamentum perficit; inde nova
nata salus, reditum faustum quae spondet amico;
postremo edictum tempus euntis erat;
Maiae nimirum (coelo suadente) calendis 15
exibit; nonae iamque Decembris erant.
172. AD LOLLIUM
Ut locupleti addat pauper, praepostera res est:
divitis est, Lolli, gloria sola, dare.
173. AD LAURAM
Singula dum miror tua labra, oculosque, genasque;
quicquid id est verbis, Laura, modesta premis.
crines sin laudo, perfusa rubore silescis;
quam misere non hos esse fatere tuos.
174. AD PONTICUM
Hic, illic, et ubique, et nullibi, Pontice, lex est;
cumque tenes vinctam te latebrosa fugit.
pauciloqua antiquis constabat certa Britannis;
at nunc ambigua est lex sine lege loquens.
175. AD AFRAM
Calcat sublimis vulgaria verba poesis,
nec narrat, sed res ambitiosa creat.
ludere si libet, aetatis sibi reddere florem,
par Hecubae quanquam sis, prius, Afra, valet,
quadrupedis pigrae quam ros, cerussave inuncta, 5
vel minium Venetum, fulva vel empta coma;
dentes seu vere quos inserit Argus eburnos,
totaque mangonis pharmacoooea Lami.
suaviter illa tibi canet optatos Hymenaeos,
et gratis faciet; quod tamen, Afra, veta: 10
oscula det iuvenis, sed anus ferat aurea dona,
carminibus celebris quae cupit esse bonis.
176. AD ALBERICUM
Res est quemlibet una quae benignum
et gratis facere (Alberice) possit;
nullum laedere, quamlibet merentem.
177. IN LARGUM
Vendit Largus oves, laudatque emptoribus illas
ut teneras; teneras sed sibi laudat aves.
178. AD CAROLUM FITZGEOFRIDUM
Iamdudum celebris scriptorum fama tuorum,
in me autem ingenue non reticendus amor,
frustra obnitentem si non fortuna vetasset,
in veteres dederat, Carole, delicias:
haec tibi qualiacunque tamen nova lusimus, ut nos 5
usque amplecteris non alieno animo.
179. AD STELLAM
Vis, Stella, nomen inseri nostris tuum
compendiosis versibus?
an sat tibi est, o delicata, sidera
inter minora si mices?
180. AD EDOARDUM MYCHELBURNUM
Immemor o nostri quid agis? nec enim tibi magnus
natalis frustra rediit, monitorque vetustae
semper amicitiae novus, et iam debitor annus;
accipe nostra prior, tenui sed carmina cultu,
qualia sunt domini longo de funere rapta; 5
posterior tua si compti quid musa resolvet,
festinans lepido quod portet epistola versu,
unicus antidotos facile exuperaveris omnes.
haec pauca interea, leve tanquam munus, habeto,
quae novus ex usu merito tibi destinat annus, 10
iusque sodalitii officio quocunque tuetur.
quanta sit horrifici Iovis inclementia cernis;
ut valeas lignis opus est; et si sapis, ipsi
cum falce, et tento nolles parsisse Priapo.
181. IN GLAUCUM
Tempore mitescit quantumvis fructus acerbus;
fitque sapor gratus, qui modo crudus erat.
at Glaucus quanto evadit maturior annis,
austerus tanto fit magis atque magis.
coniugis exemplo iam desinat esse malignus; 5
nam suavis, lepida est, nec gravis illa viris.
182. AD RUTHAM
Non satis hoc caute dixti modo, Rutha, sorori,
te tam formosam non pudet esse levem?
illud nam dictum subito sic laesa retorsit,
te non formosam non iuvat esse levem.
183. IN GAURUM
Perpetuo loqueris, nec desinis; idque molestum
omnibus est, et scis; sed tibi, Gaure, places.
184. IN AURICIUM
Haud quenquam sinis, Aurici, te adire,
quantumvis humili adlocutione;
at nos alloquimur poli utriusque
rectorem, et rutila manu tonantem:
an non tu nimium tumes, sacerdos? 5
185. IN HERENNIUM
Alcinoo mortem toties minitatus (Herenni)
cur occurrenti postea mitis eras?
effraenem quamvis nequeas compescere linguam,
at te iam video posse tenere manum.
186. AD AUGVSTISSIMUM CAROLUM MAGNAE BRITANNIAE PRINCIPEM, WALLIAE PRINCIPATUM PRO VETERI RITU AUSPICATVRUM, DIE 4 NOVEMBRIS
Laetus Britannis, ecce, festinat dies,
quintumque nunc praeoccupat
sacrum Novembris; perge, ter beata lux,
quam festa signabit nota.
maturus annis, mente nec princeps minor 5
Britanniarum Carolus,
ornandus hodie regiis insigniis,
exibit ut sponsus novus,
puris ephaebis cinctus, et procerum choro,
ceu gemma pompa in aurea; 10
exceptus hilari confluentum murmure,
clarisque vulgi plausibus.
prodi, o beate, rem capesse publicam,
umbra nimis torpes diu:
vestigiis iam assuesce maiorum inclytis 15
praestantioris aemulus.
pulchram tibi hic sit primus ad famam dies;
at nemo norit ultimum.
187. AD MAGNAM BRITANNIAM
Reddidit antiquum tibi, magna Britannia, nomen
rex magnus, magnos dum facit ille suos.
188. DE REGIS REDITU E SCOTIA
Nil Ptolomaeus agit, caelique volumina nescit,
nam nunc a gelido cardine (Phoebe) redis,
et veris formosa rosis Aurora refulget;
hunc, precor, aeternum reddat Apollo diem.
189. AD AMPLISSIMUM TOTIUS ANGLIAE CANCELLARIUM, FRANCISCUM BACONUM
Debet multa tibi veneranda (Bacone) poesis
illo de docto perlepidoque libro,
qui manet inscriptus Veterum Sapientia; famae
et per cuncta tuae secla manebit opus;
multaque te celebrent quanquam tua scripta, fatebor 5
ingenue, hoc laute tu mihi, docte, sapis.
190. AD EUNDEM
Patre, nec immerito, quamvis amplissimus esset,
amplior, ut virtus, sic tibi crescit honor.
quantus ades, seu te spinosa volumina iuris,
seu schola, seu dulcis Musa (Bacone) vocat!
quam super ingenti tua re Prudentia regnat, 5
et tota aethereo nectare lingua madens!
quam bene cum tacita nectis gravitate lepores!
quam semel admissis stat tuus almus amor!
haud stupet aggest mens in fulgore metalli;
nunquam visa tibi est res peregrina, dare. 10
o factum egregie, tua (rex clarissime) tali
gratia cum splendet suspicienda viro!
191. AD HYMETTUM
Sis probus usque licet, timidus tamen ipse tepsum
deseris, obsequio debet inesse modus,
vilis erit cunctis sibi qui vilescit, Hymette;
non omnis pudor aut utilis aut bonus est.
192. AD EDOARDUM MYCHELBURNUM
Nostrarum quoties prendit me nausea rerum,
accipio librum mox, Edoarde, tuum,
suavem qui spirat plenus velut hortus odorem,
et verni radios aetheris intus habet.
illo defessam recreo mentemque animumque, 5
ad ioca corridens deliciasque tuas;
haud contemnendo vel seria tecta lepore,
cuncta argumentis splendidiora suis.
haec quorsum premis? ut pereant quis talia condit?
edere si non vis omnibus, ede tibi. 10
193. AD SITIM
Sitis malorum pessimum,
aegris molestum sobriis,
sanis inutile ebriis,
si sanus ullo sit modo
qui non nisi ut bibat, bibit, 5
semper palude plus madens,
sig. B 12v sitiens tamen nosta magis
multa arena solibus.
nunc est benigna ut sis, Sitis,
bustis avari Castoris 10
diesque noctesque assidue,
qui te volens vivens tulit;
consort amicum protege,
picto sedens in marmore;
qui nubilo caelo cave 15
ne sic madescat, Castoris
ut ossa sicca perluat;
sed unicum te sentiat
qui te colebat unicus,
sorore cum tua Fame: 20
at non amantem me tui
cum febre pariter desere,
Sitis, malorum pessimum.
194. AD LUPUM
Nemo virtutem non laudat, saevit et idem
in vitium, hoc hominum sed, Lupe, more facit.
nam quis ob hoc drachmam virtuti praebet egenti?
aut in se vitium non amat, atque fovet?
195. AD EURUM
Insanum cupidis labris ne tange Lyaeum;
sic minus audentem te trahet, Eure, Venus.
nec Veneri indulge, quamvis bona forma vocabit;
nam minus in votis sic tibi Bacchus erit.
196. AD GALLUM
Quod nemo fecit sanus, neque fecerit unquam,
tu facis, invideas cum mala, Galle, Fabro;
sollicitus domini quod nunc terit atria magni;
at nescis hac quam conditione perit;
qui soli parat usque adeo servire patrono, 5
ut non prospiciat libera tecta sibi.
idque cavet dominus, modice dum plurima donat;
perpetuo, at parco fomite spemque levat.
vixque solubilibus vinctum tenet usque catenis,
exercens variis nocte dieque modis, 10
de libertatis nequando cogitet usu.
iam vice vis fungi, livide Galle, Fabri?
197. AD LECESTERLANDIUM
Amplis grandisonisque, Lecesterlandie, verbis
implacibiliter vociferare soles,
uxor dum queritur quod fit tibi curta cupellex;
fibula sed verbis aequiparanda tuis.
198. AD HIPPUM
Quanquam non simplex votum, facis attamen unum;
nam praeter vinum nil petis, Hippe, bonum.
199. AD FAUSTINUM
Da mihi, da semper, nam quod, Faustine, dedisti
esse datum nollem; res cito parva perit.
sin taedet, dandoque vilis imponere finem,
da semel, ut nunquam cogar egere datis.
200. AD PHLOEN
Quid custodita de virginitate superbis,
iam licet annumeris ter tria lustra, Phloe?
intactam nam te cum vix tria lustra videbas,
haud potuit cassa vendere lena nuce.
gloria virginitas formosis, dedecus aeque 5
turpibus est, aetas si sit utrique gravis.
201. AD VOLUMNIUM
Rident rusticulam, anseremque multi,
ignavos asinos, oves, bovesque;
at non est homine imperitiore
irridendum animal magis, Volumni;
tanto ridiculos magis, Volumni, est, 5
quanto plus sapere obtinet videri.
nam quis non medicum excipit Ligonem,
vectum quadrupede, intimis chachinnis,
Coum qui colit atuqe Pergamenum?
multis sed sapit, imperatque multis 10
ut vitae dominus, tremorque mortis.
tanto ridiculus magis, Volumni, est.
202. AD MYCILLUM
Nullos non laudas, Suffenos, sive Cherillos,
seu quos in circo cruda iuventa legit;
candidus hinc censor dici contendis, at omnes
qui laudat, nullum laude, Mycille, beat.
203. AD FURIUM
Semper ad arma soles, Furi, clamare; cubili
sive lates, seu te compita plena vident.
sed nunquam profers Veneris sint, Martis an arma;
utcunque infoelix, te duce, miles erit.
204. AD HELYN
Captat amatores quoties se dicit amare;
fallax obsequium est; non amat, hamat Helys.
205. AD VINCENTIUVM
Dum placeo tibi, Vincenti, mea plurima poscis
mutua, te simul ac ceperit ira levis,
mox eadem quamvis male custodita remittis;
lucrum est, Vincenti, displicuisse tibi.
206. IN HEBRAM
Difficilis non est, nec amantem respuit unum;
unum vero unum vix amat Hebra diem.
207. AD CACCULAM
Dicere te invitum cuiquam male, Caccula, iuras;
invitus tune es (Caccula) causidicus?
208. AD CALVUM
Lingua proterva, rapax manus, et gula, Calve, profunda;
haec tria sunt Davi commoda sola tui.
illo praetereunte fremunt quacunque molossi;
sentit et in primo limine nostra canis.
adveniente coci removent patinasque cibosque 5
arctius et retinet pallia quisque sua.
audito fugitant foemellae; Caccula quamquam
natus litigiis, illius ora timet.
saepe domi ne te nunc visam terret imago
Orci, nam servat Cerberus ipse fores. 10
diis genitos quaeras, hunc ni dimittis, amicos,
clavisque accinctos Amphitrioniades.
209. AD PHILOCHERMUM
Quaeris tu quare tibi musica nulla placeret;
quaero ego, cur nulli tu, Philocherme, places?
210. AD DOCTOS POETAS
Nullus Maecenas dabit hac aetate poetis
ut vivant; melius sed bona fama dabit.
211. AD RUSTICUM
Rustice, sta, paucis dum te moror, auribus adsis;
dic age, cuias es? Salsburiensis, ais?
Pembrochi viduam num tu Sidneida nosti?
non: saltem natos? cum sit uterque potens;
a thalamis alter regis celeberrimus heros; 5
alter at in thalamis? proh tenebrose, negas?
inclitus ergo Senex Hertfordius an tibi notus?
tantumdem: coniux quid speciosa senis?
non: non? anne tuum scis nomen? si id quoque nescis,
caetera condono hac conditione tibi. 10
212. AD CACCULAM
Causidicus tota cum sis notissimus urbe,
atque alienas res irrequietus agas,
ducere cur cessas uxorem, Caccula? lites
non est ut fugias, litigiosus homo es.
213. AD CALVUM
Atrioniam ut pulchram laudas, ut denique bellam,
at minor hac Rhodius forte colossus erat.
et capite, ac humeris superaret Amazonas omnes;
ad quam, si confers, Penthesilea foret
qualis cum vetula pappat nutrice puella; 5
sola gigantei est germinis illa fides.
cum video, spectrum videor mihi (Calve) videre,
et vix luminibus cernere vera meis.
cuius ne temere attentes tu basia, totum,
eius in os poterit nam caput ire tuum. 10
214. DE SACRA DOTE
Verba sacerdotem duo constituunt, sacer, et dos;
saepe sed occurrit vir sine dote sacer.
215. AD RUFUM
Quos toties nummos oras, tibi, Rufe, negare
relligio est; gravius, sed dare, forsan erit.
nam meus infaustus cunctis solet aureus esse,
et semper damni plus mea dona ferunt.
conciet hinc Bacchus, vel fallax alea bellum; 5
labe vel asperget non bene parta Venus;
omnia sponte sua mala quae vitabit egestas:
nescis quas turbas plena crumena dabit.
damnosos iuveni currus invitus Apollo
concessit, nummos sic tibi, Rufe, nego. 10
nec promissa deus potuit revocare nociva,
sed tibi promitto, sed tibi dono nihil.
tu fortunatos qui prosint, quaere patronos;
ast ego, ne noceant nostra, cavebo tibi.
216. AD GALLUM
Perdidit ebrietas multos, tibi proficit uni,
Galle, licet valide membra caputque gravet.
hinc morbum simulas et acuta pericula lecto
postridie stratus vix animamque trahens;
tunc inimicias componis et eximis iris 5
expositum pectus sollicitumque metu,
et pacem accitis evincis ab hostibus. omnes
expiraturis nam decet esse pios;
deinde reviviscis cuncto securus ab hoste,
et Martem Bacchum fallere, Galle, doces. 10
217. AD CACCULAM
Quae speciem instaurant partes has, Caccula, verum est
ad speciem quod habes; nec tamen ad speciem.
218. AD STELLAM
Pictor formosam quod finxit, Stella, Minervam
carpis; at hoc similis fit magis illa tibi.
219. AD PONTICUM
Uxorem nosti Camerini, (Pontice) quam sit
toto deformis corpore et ore tetro:
casta tibi visa, et merito; sed moecha reperta est;
hanc vir hesterno prendit adulterio.
proh, quantum saevisse putas? nil, Pontice, laetus 5
ipsam sed laudans coepit amare magis;
nam credebat, ait, turpem prius; atque adeo ut, se
praeter, qui ferret tangere nemo foret.
220. AD BLANDINUM
Immemor esse tui dicor, Blandine, mearum
nulla tuum siquidem pagina nomen habet.
sed Blandine, iterum atque iterum, Blandine legaris,
ne, Blandine, ferar non memor esse tui.
221. AD MARIANUM
Prudens pharmacopola saepe vendit
quid pro quo, Mariane, quod reprendis.
hoc tu sed facis, oenopola, semper.
222. AD THOMAM MUNSONIUM, EQUITEM AURATUM ET BARONETUM
Quicquid in adversis potuit constantia rebus,
Munsoni, meritis accumulare tuis
addidit, et merito victrix dea, iamque sat ipse
fama et fortunis integer amplius eris.
223. AD EUNDEM
Ne te spes revocet nec splendor vitreus aulae;
in te, Munsoni, spes tua maior erit.
224. AD GULIELMUM STRACHAEUM
Paucos iam veteri meo sodali
versus ludere, musa, ne graveris,
te nec taedeat his adesse nugis,
semper nam mihi charus ille comptis
summus Pieridum unicusque cultor. 5
hoc ergo breve, musa, solve carmen
Strachaeo veteri meo sodali.
225. AD LECTOREM
Fit sine lege liber, salvo cui demere toto
particulas licet, aut apposuisse novas.
sat, lector, numeri; numeris si sat tibi factum est;
cui numeri potius, quam numerosa placent.
| Campion | Neo-Latin | The Latin Library | The Classics Page |