AUGUSTINI SERMO XI
TRACTATVS SANCTI AVGVSTINI DE SANCTO HELIA ET DE PATIENTIA IOB dominus deus noster, nolens aliquem nostrum perire, excolens ecclesiam suam uelut agrum suum, quaerens fructum de arboribus suis antequam tempus securis adueniat, cui necesse erit infructuosas arbores amputare, non cessat admonere nos, ut cum tempus est et cum dei adiutorio in nostra potestate consistit bona opera faciamus. cum enim transierit tempus bene operandi, non restat nisi recipiendi. nemo tibi dicturus est post resurrectionem mortuorum in regno dei: [frange esurienti panem], quia non inuenies esurientem. nemo dicturus est: uesti nudum, ubi omnium tunica immortalitas erit. nemo dicturus est: suscipe peregrinum, ubi omnes in patria sua uiuent, nam modo sumus inde peregrini. nemo dicet: uisita aegrum, ubi est sanitas sempiterna. nemo dicet: sepeli mortuum, ubi mors moritur. ista omnia pietatis officia in uita aeterna necessaria non erunt, ubi sola pax erit et laetitia sempiterna. in isto autem tempore, ut nouerimus quantum nobis commendat deus opera misericordiae, etiam ipsos sanctos suos egere fecit, ut cum fiunt hic amici de mammona iniquitatis, recipiant et ipsi amicos suos in aeterna tabernacula. id est, ut cum serui dei pii, dum iugiter deo uacant, aliquotiens indigent, illi qui habent mundi diuitias, elemosinam largiuntur. quomodo eos participes faciunt in terrena substantia, sic cum illis partem habere merebuntur in uita aeterna. hoc dixi propter lectionem Regnorum, quam primo audiuimus. numquid deus defecerat pascere seruum suum Heliam? nonne illi, quia deerant homines, alites ministrabant? nonne illi panem afferebat coruus mane, et ad uesperam carnes? ostendit ergo deus, quia unde uoluerit, et quomodo uoluerit, potest pascere seruos suos. et tamen ut posset eum religiosa uidua pascere, fecit eum egere. egestas animae sanctae in abundantiam uersa est animae religiosae. non poterat Helias de misericordia dei dare sibi quod lagunculae dedit? uidetis nempe, et manifestum est, quod aliquando serui dei ideo non habent, ut probentur qui habent. et tamen illa uidua nihil habebat. quod illi reliquum erat, finitum fuerat, et cum suis filiis moritura erat. processit ergo ut faceret sibi panem, colligere duo ligna et tunc eam uidit Helias. tunc eam homo dei uidebat, quando illa duo ligna quaerebat. mulier illa typum gerebat ecclesiae. et quia duo ligna crucem faciunt, quaerebat moritura unde semper esset uictura. adumbrato ergo mysterio, Helias loquitur ad eam quod audiuit. narrat illa dispositionem suam, morituram se dicit, cum consummauerit quod remansit. ubi est ergo quod dominus dixerat Heliae: [uade in Sarepta Sidoniae; ibi enim mandaui uiduae, ut pascat te]? uidetis quemadmodum mandat deus, non in aure sed in corde. numquid legimus quia missus est aliquis propheta ad illam mulierem, et dictum est ei: ecce dicit dominus, uenturus est ad te esuriens seruus meus, ex eo quod habes ministra illi; inopiam noli timere; ergo supplebo quod dederis? hoc ei dictum esse non legimus. nec hoc legimus, quod in somnis ad eam missus fuerit angelus et praenuntiauerit Heliam esurientem esse uenturum, et de illo pascendo aliquis mulierem illam admonuerit. sed mandat deus miris modis, qui cogitatione loquitur. dicimus mandasse deum loquendo in corde, suggerendo quod opus erat, persuadendo quod utile erat rationali animae, uiduae mulieri. sic etiam in prophetis legimus, quod dominus mandauerit uermi ut roderet radicem cucurbitae. quid est, [mandauit], nisi, cor praeparauit? inspiratione itaque domini, uidua illa mulier cor praeparatum habebat ad obediendum. talis uenerat, talis cum Helia loquebatur. qui erat in Helia ut praeciperet, ipse erat in uidua ut obediret. [uade], inquit, [mihi prius fac] de egestate tua, non deficient diuitiae tuae. patrimonium enim uiduae, modicum erat farinae et modicum olei. hoc modicum non defecit. quis habet talem uillam? libenter uidua seruum dei esurientem pascebat, quia patrimonium eius in clauo pendebat. quid felicius hac paupertate? si hic talia accipit, qualia in fine sperabit? ideo hoc dixi, ut seminationis nostrae mercedem, non isto tempore quo seminauimus speremus. hic enim bonorum operum messem cum labore serimus, sed in futuro fructus illius cum gaudio colligemus, secundum illud quod scriptum est: [euntes ibant et flebant, mittentes semina sua; uenientes autem uenient cum exultatione, portantes manipulos suos]. illud enim pro signo factum est, non pro dono. nam uidua illa quod pauit hominem dei, hic recepit. non est magnum quod seminauit, quia non magnam segetem messuit. temporale est quod accepit, non deficientem farinam nec diminutum oleum quo usque daret deus pluuiam super terram, ac si tunc magis coepit egere, quando dignatus est deus pluere. tunc enim laboratura erat, expectatura agri fructus, collectura. quando autem non pluebat, uictus eius de facili ueniebat. signum hoc quod deus illi ad paucos dies praestiterat, signum erat futurae uitae, ubi merces nostra deficere nescit. farina nostra deus erit. quomodo illa per illos dies non defecerunt, sic ille non deficiet in aeternum. talem mercedem speremus, quando bona facimus, ne forte aliquis uestrum tentetur tali cogitatione, et dicat: pascam aliquem seruum dei esurientem, ut lagena mea non deficiat, aut in cupa mea semper uinum inueniam. noli hoc hic quaerere. semina securus, messis tua serius ueniet, tardius ueniet, sed cum uenerit, finem non habebit.
| Augustine | Christian Latin | The Latin Library | The Classics Page |